Sáng 20/10, Quốc hội khai mạc Kỳ họp thứ 10 Quốc hội khoá XV.
Sau phát biểu khai mạc của Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn, thay mặt Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính trình bày Báo cáo kết quả thực hiện Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội (KTXH) năm 2025 và 5 năm 2021 - 2025; dự kiến Kế hoạch phát triển KTXH năm 2026.
Thủ tướng nhấn mạnh, trong bối cảnh tình hình thế giới diễn biến phức tạp, khó lường, nhiều vấn đề vượt dự báo, đặc biệt là hậu quả nặng nề của đại dịch COVID-19; ở trong nước nhìn chung khó khăn, thách thức nhiều hơn thời cơ, thuận lợi; song với quyết tâm cao, nỗ lực lớn, hành động quyết liệt, chúng ta đạt và vượt 22/26 chỉ tiêu KTXH chủ yếu, xấp xỉ đạt 2/26 chỉ tiêu, trong đó vượt toàn bộ chỉ tiêu về xã hội, an sinh xã hội; các năm 2024, 2025 đạt và vượt toàn bộ 15/15 chỉ tiêu KTXH.
8 kết quả nổi bật về kinh tế xã hội giai đoạn 2021-2025
Một là: Kiểm soát thành công và khắc phục hiệu quả đại dịch COVID-19 với tinh thần “Xác định sức khỏe, tính mạng của nhân dân lên trên hết, trước hết”, được quốc tế ghi nhận, đánh giá cao.
Hai là: Kinh tế Việt Nam khẳng định đủ sức chống chịu trước các cú sốc bên ngoài, duy trì tốc độ tăng trưởng thuộc nhóm cao hàng đầu thế giới.
GDP năm 2025 dự kiến tăng trên 8%; bình quân giai đoạn 2021 - 2025 tăng 6,3%, cao hơn nhiệm kỳ trước (6,2%) (năm 2021 do ảnh hưởng của đại dịch COVID-19, tăng trưởng chỉ đạt 2,55%; giai đoạn 4 năm 2022 - 2025 tăng trưởng bình quân 7,2%/năm, vượt mục tiêu 6,5 - 7%).
Quy mô nền kinh tế tăng từ 346 tỷ USD năm 2020 lên 510 tỷ USD năm 2025, tăng 5 bậc, lên vị trí 32 thế giới; GDP bình quân đầu người năm 2025 ước đạt khoảng 5.000 USD, gấp 1,4 lần năm 2020, vào nhóm thu nhập trung bình cao. Cơ cấu kinh tế và chất lượng tăng trưởng chuyển biến tích cực.
Ba là: Ba đột phá chiến lược được triển khai quyết liệt, hiệu quả, mở ra không gian và kiến tạo phát triển. Công tác xây dựng và thực thi pháp luật được đổi mới về cả tư duy, cách làm; nhiều “điểm nghẽn” được kịp thời tháo gỡ.
Bốn là: Khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số được triển khai quyết liệt, đạt kết quả bước đầu quan trọng.
Năm là: Nhiều dự án tồn đọng, kéo dài nhiều năm được xử lý quyết liệt, đạt kết quả tích cực, góp phần giải phóng nguồn lực cho phát triển. Đã trình Bộ Chính trị cho ý kiến xử lý 05 ngân hàng yếu kém (04 ngân hàng thương mại và Ngân hàng Phát triển đã hoạt động ổn định, hiệu quả), 12 dự án, doanh nghiệp thua lỗ và các dự án năng lượng quan trọng tồn đọng kéo dài được giải quyết...
Sáu là: Các lĩnh vực văn hóa, xã hội có bước tiến bộ cả về nhận thức, hành động và kết quả; đời sống của nhân dân được nâng lên.
Bảy là: Triển khai quyết liệt, hiệu quả việc sắp xếp, tinh gọn bộ máy của Chính phủ41 và tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp gắn với đẩy mạnh phân cấp, phân quyền.
Tám là: Tiềm lực quốc phòng, an ninh được củng cố, tăng cường; độc lập, chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ quốc gia được giữ vững; trật tự an toàn xã hội được bảo đảm.
Đối ngoại và hội nhập quốc tế là điểm sáng; ngoại giao kinh tế đạt nhiều kết quả; uy tín và vị thế quốc tế của Việt Nam được nâng cao; Việt Nam tái đắc cử Hội đồng nhân quyền Liên hợp quốc nhiệm kỳ 2026 - 2028; đã thiết lập quan hệ đối tác toàn diện, đối tác chiến lược, đối tác chiến lược toàn diện với 38 nước, trong đó có 5/5 nước Ủy viên thường trực Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc, 17 thành viên G20.
Đánh giá chung, Thủ tướng cho biết, trong bối cảnh nhiều khó khăn, thách thức, kết quả đạt được của năm 2025 và giai đoạn 2021 - 2025 là rất đáng trân trọng, tự hào; năm sau tốt hơn năm trước, nhiệm kỳ này tốt hơn nhiệm kỳ trước trên hầu hết các lĩnh vực.
"Đặc biệt là chúng ta đã giữ được “trong ấm, ngoài êm”, được nhân dân và cộng đồng quốc tế đánh giá cao; tiếp tục tạo xu thế đổi mới; tạo đà phát triển nhanh, bền vững; tạo lực phát triển bao trùm, toàn diện; tạo khí thế bước vào kỷ nguyên mới và củng cố, tăng cường niềm tin vững chắc của nhân dân vào Đảng, Nhà nước", Thủ tướng nói.
 |
Kỳ họp thứ 10- Quốc hội khoá XV khai mạc sáng nay (20/10) tại Hà Nội |
Bên cạnh đó, Người đứng đầu Chính phủ cũng nhìn nhận, nước ta vẫn còn một số hạn chế, khó khăn. Áp lực điều hành ổn định kinh tế vĩ mô còn lớn. Cơ chế, chính sách chưa đủ mạnh để khai thác hiệu quả nguồn lực từ con người, thiên nhiên, văn hóa và để bảo vệ môi trường. Các thị trường bất động sản, vàng, trái phiếu còn diễn biến phức tạp. Sản xuất kinh doanh trong một số lĩnh vực còn khó khăn...
Còn mâu thuẫn, chồng chéo trong một số quy định pháp luật; thủ tục hành chính phải cắt giảm mạnh hơn. Việc sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy và tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp là việc khó, thực hiện trên quy mô lớn, thời gian ngắn, yêu cầu cao nên có nơi còn lúng túng, chưa đồng bộ...
Từ đó, Thủ tướng nêu các nguyên nhân, bài học kinh nghiệm và nhấn mạnh, nhiệm vụ từ nay đến hết năm 2025 là phải tập trung thúc đẩy tăng trưởng trên 8% gắn với giữ vững ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, bảo đảm các cân đối lớn; ứng phó kịp thời, hiệu quả các cú sốc từ bên ngoài; tập trung tháo gỡ khó khăn, vướng mắc cho các dự án tồn đọng kéo dài; phấn đấu giải ngân 100% kế hoạch đầu tư công; chuẩn bị khởi công, khánh thành đồng loạt các công trình, dự án quy mô lớn, trọng điểm...
Năm 2026 tăng trưởng GDP phấn đấu đạt trên 10%
Kế hoạch KTXH năm 2026, Chính phủ đề ra 15 chỉ tiêu chủ yếu; trong đó tăng trưởng GDP phấn đấu đạt 10% trở lên; GDP bình quân đầu người đạt 5.400 - 5.500 USD; CPI bình quân tăng khoảng 4,5%; năng suất lao động xã hội bình quân tăng khoảng 8%; tỷ lệ hộ nghèo theo chuẩn nghèo đa chiều giảm khoảng 1 - 1,5%50...
Theo đó, các nhiệm vụ giải pháp chủ yếu được Chính phủ trình Quốc hội bao gồm:
Thứ nhất: Tiếp tục ưu tiên thúc đẩy tăng trưởng gắn với giữ vững ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, bảo đảm các cân đối lớn; kiểm soát nợ công, bội chi NSNN trong giới hạn quy định.
Phối hợp chặt chẽ chính sách tài khóa, tiền tệ và các chính sách khác; điều hành lãi suất, tỷ giá phù hợp; phấn đấu giảm mặt bằng lãi suất cho vay; tập trung tín dụng cho sản xuất kinh doanh, các lĩnh vực ưu tiên; thực hiện hiệu quả các gói tín dụng ưu đãi; quản lý hiệu quả thị trường vàng, trái phiếu doanh nghiệp, bất động sản.
Phấn đấu tăng thu NSNN ít nhất 10%; triệt để tiết kiệm chi, giảm chi thường xuyên; tăng chi đầu tư phát triển lên 40%; cắt ngay từ khi phân bổ ngân sách 5% chi đầu tư (cho dự án đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng) và 10% chi thường xuyên (cho an sinh xã hội).
Thúc đẩy mạnh mẽ các động lực tăng trưởng mới; phát triển kinh tế số, kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn, kinh tế chia sẻ, công nghiệp bán dẫn, trí tuệ nhân tạo…; xây dựng, hoàn thiện cơ chế thử nghiệm có kiểm soát cho các mô hình kinh doanh mới.
Hoàn thiện hành lang pháp lý và phát triển đồng bộ các loại thị trường (tài chính, chứng khoán, vàng, khoa học công nghệ, lao động, bất động sản…). Triển khai hiệu quả thí điểm thị trường tài sản mã hóa; thúc đẩy hình thành thị trường dữ liệu...; đẩy mạnh xây dựng Trung tâm tài chính quốc tế tại Thành phố Hồ Chí Minh, Đà Nẵng và các khu thương mại tự do thế hệ mới tại một số địa phương.
Thứ hai: Đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa, cơ cấu lại nền kinh tế; thực hiện quyết liệt các quyết sách của Bộ Chính trị trên các lĩnh vực quan trọng, then chốt.
Thứ ba: Tập trung xây dựng, hoàn thiện đồng bộ thể chế phát triển.
Tổng kết việc thí điểm các cơ chế, chính sách đặc thù để thể chế hóa thành chính sách chung cho cả nước. Hoàn thiện cơ chế, chính sách phát triển đặc khu kinh tế tại Vân Đồn, Vân Phong, Phú Quốc. Năm 2026, cắt giảm, đơn giản hoá 100% điều kiện kinh doanh không cần thiết; cắt giảm 50% thời gian, chi phí tuân thủ thủ tục hành chính so với năm 2024. Triển khai mạnh mẽ Đề án 06 và phong trào “Bình dân học vụ số”. Đẩy mạnh phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực; thanh tra, giải quyết khiếu nại tố cáo. Chú trọng giám sát và xử lý sau thanh tra; tăng tỷ lệ thu hồi tiền và tài sản.
Thứ tư: Tiếp tục hoàn thiện tổ chức bộ máy hành chính nhà nước; tập trung xử lý các dự án tồn đọng kéo dài
Thứ năm: Tập trung đầu tư xây dựng các công trình hạ tầng chiến lược. Đẩy nhanh tiến độ triển khai tuyến đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng, các tuyến đường sắt kết nối với Trung Quốc, các tuyến đường sắt đô thị Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh; phấn đấu khởi công đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam; đầu tư phát triển hệ thống đường cao tốc kết nối các vùng, miền và với các nước láng giềng...
Thứ sáu: Tập trung phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao.
Thứ bảy: Chú trọng phát triển văn hóa, bảo đảm an sinh xã hội, nâng cao đời sống nhân dân.
Thứ tám: Chủ động ứng phó với biến đổi khí hậu, phòng, chống thiên tai, tăng cường quản lý tài nguyên, bảo vệ môi trường.
Đẩy nhanh tiến độ xây dựng cơ sở dữ liệu quốc gia về đất đai và sàn giao dịch bất động sản.
Thứ chín: Củng cố, tăng cường quốc phòng, an ninh; bảo đảm trật tự, an toàn xã hội; tăng cường đối ngoại, hội nhập quốc tế; gìn giữ môi trường hòa bình, ổn định, hợp tác và phát triển.
Thứ mười: Chủ động hơn nữa công tác thông tin, tuyên truyền.
Kết thúc bài phát biểu, Thủ tướng Chính phủ nhấn mạnh, bước vào giai đoạn mới, với sức mạnh đại đoàn kết, ý chí tự lực, tự cường, tự hào dân tộc, khát vọng vươn lên và phong trào đổi mới sáng tạo, xây dựng Chính phủ số, xã hội số, công dân số, chúng ta nhất định sẽ hoàn thành thắng lợi những nhiệm vụ rất nặng nề nhưng vô cùng vinh quang mà Đảng, Nhà nước và nhân dân giao phó.
