Tổng thống Mỹ Donald Trump ký sắc lệnh áp mức thuế đối ứng mới tại Nhà Trắng, ngày 2/4/2025. Ảnh minh họa: THX/TTXVN
Theo phóng viên TTXVN tại New York, phán quyết của Thẩm phán Tòa án liên bang Mỹ Rudolph Contreras, người được cựu Tổng thống Barack Obama bổ nhiệm, được đưa ra vài giờ sau khi Tòa án Thương mại Quốc tế Mỹ cũng có phán quyết tương tự nhằm chặn một loạt thông báo về thuế quan của Tổng thống Trump.
Chính quyền Tổng thống Trump đã tìm cách áp đặt thuế quan diện rộng bằng cách viện dẫn Đạo luật Quyền hạn Kinh tế Khẩn cấp Quốc tế năm 1977 (IEEPA). Luật này cho phép Tổng thống Mỹ áp các biện pháp trừng phạt kinh tế cần thiết trong trường hợp khẩn cấp để ứng phó với "các mối đe dọa bất thường và đặc biệt". Tuy nhiên, một loạt doanh nghiệp và nguyên đơn lập luận rằng Đạo luật IEEPA không cho phép áp thuế quan. Thẩm phán Contreras nêu rõ: “Trường hợp này liên quan đến việc liệu IEEPA có cho phép Tổng thống đơn phương áp đặt, thu hồi, tạm dừng, khôi phục và điều chỉnh thuế quan để tái định hình nền kinh tế toàn cầu hay không. Tòa án liên bang đồng tình với các nguyên đơn rằng không có chuyện đó". Theo các thẩm phán thì Quốc hội Mỹ, chứ không phải tổng thống, mới có thẩm quyền áp thuế quan trong phần lớn trường hợp và các tuyên bố thuế quan của Tổng thống Trump chưa đáp ứng đủ điều kiện để đơn phương ra quyết định.
Như vậy, phán quyết mới nhất của tòa án liên bang tại Washington D.C sẽ ngăn chặn các tuyên bố thuế quan ngày 2/4 (Ngày Giải phóng) của Tổng thống Trump về việc Mỹ sẽ áp mức thuế cơ sở 10% với tất cả các đối tác thương mại của nước này và những biểu thuế quan đối ứng cao hơn nữa với từng đối tác. Nhà Trắng đã cố gắng chuyển tất cả các vụ kiện lên tòa án thương mại, nhưng Thẩm phán Contreras từ chối yêu cầu này như một phần của phán quyết ngày 29/5.
Chính quyền Tổng thống Donald Trump đã ngay lập tức lên tiếng phản đối cả hai phán quyết của Tòa án Thương mại Quốc tế Mỹ và Tòa án liên bang tại Washington D.C. Bộ Tư pháp gọi phán quyết của Tòa án Thương mại Quốc tế Mỹ là hành động xâm phạm sai qui định đối với quyền hành pháp của Tổng thống, đồng thời cảnh báo nếu Tòa Phúc thẩm Liên bang không chặn phán quyết này, chính quyền Tổng thống Trump sẽ đưa vụ việc lên Tòa án Tối cao ngay trong ngày 30/5 (giờ Mỹ).
