
Hầu hết các thị trường chứng khoán đã trở lại bình thường sau khi giảm mạnh kể từ khi Tổng thống Trump công bố thuế quan đối ứng vào khoảng gần hai tháng trước, nhưng sau đó phần lớn thuế quan đã tạm hoãn trong thời hạn 90 ngày.
Thông tin mới nhất là tòa án liên bang Mỹ đã bác bỏ các mức thuế này của Tổng thống Trump với lý do Đạo luật Quyền hạn Kinh tế Khẩn cấp Quốc tế (IEEPA) - đạo luật năm 1977 mà Tổng thống Trump đã viện dẫn để lý giải cho các mức thuế quan - thực tế không trao cho tổng thống quyền đơn phương thực hiện các mức thuế quan toàn diện.
Chính quyền Tổng thống Trump đã ngay lập tức kháng cáo phán quyết này. Với kế hoạch kháng cáo của chính quyền Tổng thống Trump, vấn đề này có khả năng sẽ được đưa lên Tòa Phúc thẩm Liên Mỹ - nơi có thẩm quyền giải quyết các tranh chấp về luật thương mại quốc tế. Vụ kiện cuối cùng có thể được đưa lên Tòa án Tối cao. Mặc dù kết quả lâu dài của các tranh chấp pháp lý về thuế quan vẫn chưa chắc chắn, nhưng thông tin này cũng đã thổi một luồng lạc quan vào các tài sản rủi ro và đồng đô la, dù có thể chỉ là tạm thời.
“Tuy nhiên, sự bất ổn kéo dài từ phán quyết của tòa án sẽ gây thiệt hại kinh tế cho các công ty trong dài hạn. Mối lo ngại lớn nhất của tôi là các công ty bắt đầu trì hoãn những việc như tuyển dụng hoặc chi phí vốn hoặc tăng lương cho nhân viên tại các nhà máy hoặc cơ sở sản xuất này… Điều đó chắc chắn có thể làm giảm lợi nhuận của công ty và tiêu dùng cũng có thể bị ảnh hưởng”, David Chao, chiến lược gia thị trường toàn cầu khu vực châu Á - Thái Bình Dương tại Invesco cho biết.
Sau sự hỗn loạn của thị trường tài chính bởi cú sốc thuế quan ngày 2/4, Tổng thống Trump đã tạm dừng hầu hết các loại thuế nhập khẩu trong 90 ngày và tuyên bố sẽ đàm phán các thỏa thuận song phương với các đối tác thương mại. Tuy nhiên, ngoài một thỏa thuận với Anh và Trung Quốc trong tháng này, các thỏa thuận vẫn còn khó nắm bắt và việc tòa án hoãn áp dụng thuế quan có thể ngăn cản các quốc gia như Nhật Bản vội vã ký kết các thỏa thuận.
"Ngay khi các nhà đầu tư cho rằng mình đã thấy mọi diễn biến trong câu chuyện thuế quan, thì búa gõ xuống như một tia sét xuyên Thái Bình Dương… Phán quyết này, ít nhất là một sự tạm dừng ngắn ngủi trước tiếng sét đánh tiếp theo", Stephen Innes của SPI Asset Management cho biết.
“Hiện tại, phán quyết là điểm tích cực nhỏ đối với tâm lý vì nó giảm thiểu triển vọng bi quan nhất về tăng trưởng… Tổng thống Trump vẫn có thể có phạm vi để kháng cáo hoặc áp dụng thuế quan hẹp hơn, cụ thể theo từng ngành, do đó sự bất ổn về chính sách vẫn còn. Các doanh nghiệp vẫn chưa rõ ràng và lộ trình chính sách vẫn còn thay đổi", Charu Chanana, chiến lược gia đầu tư tại Saxo ở Singapore nhận định.
Thị trường đã dao động dữ dội qua loạt thay đổi thuế quan của Tổng thống Trump. Chỉ số S&P 500 tăng 3,8%, cổ phiếu châu Âu tăng 2,2%, trong khi các chỉ số cổ phiếu của Trung Quốc gần như đi ngang kể từ khi thuế quan được công bố vào ngày 2/4. Vàng đã giảm khỏi mức cao kỷ lục nhưng vẫn tăng hơn 4% và chỉ số đô la giảm 4%, lợi suất trái phiếu kho bạc Mỹ kỳ hạn 10 năm đã tăng 30 điểm cơ bản lên khoảng 4,5% kể từ khi thuế quan được công bố.
“Hiện tại, áp lực đó đã giảm bớt, mặc dù cần phải thận trọng trong trường hợp tòa án cấp cao hơn hủy bỏ phán quyết mới nhất", Sean Callow, nhà phân tích cấp cao tại ITC Markets ở Sydney cho biết.
Theo Ray Sharma-Ong, Giám đốc giải pháp đầu tư đa tài sản Đông Nam Á tại Aberdeen Investments, sự biến động và đảo ngược chính sách là những yếu tố định hình môi trường giao dịch này và các nhà đầu tư đang phản ứng tương tự.
"Các chiến lược thương mại và danh mục đầu tư đã chuyển sang các mốc thời gian đầu tư ngắn hơn… Các danh mục đầu tư có xu hướng thiên về các giao dịch chiến thuật hơn, với các vị thế tập trung vào các chất xúc tác và sự kiện chính liên quan đến chính sách của Tổng thống Trump", ông Ray Sharma-Ong cho biết.
Trong khi đó, Kei Okamura, Giám đốc danh mục đầu tư của Neuberger Berman cho rằng, sự bất ổn về thương mại gây hại cho đầu tư và tăng trưởng kinh tế, khiến các giám đốc điều hành và nhà hoạch định chính sách phải hoãn các quyết định quan trọng.
"Việc dừng lại và đi tiếp này không có ích cho các doanh nghiệp cần đưa ra quyết định có thể mất vài năm, thậm chí là một thập kỷ để thực hiện… Đối với các ngân hàng trung ương, diễn biến này chỉ củng cố lập trường chờ đợi và quan sát ", ông Kei Okamura cho biết thêm.