AI giúp chính quyền quản lý hiệu quả
Ông Tùng cho biết, với mô hình chính quyền hai cấp hiện nay, Việt Nam từ 10.710 đơn vị hành chính, nay đã giảm xuống còn 3.355 đơn vị, tức giảm 69%, bỏ hoàn toàn cấp huyện. Điều này có nghĩa một lãnh đạo tỉnh trước đây quản lý khoảng 10 huyện, thì giờ đây sẽ phải quản lý trực tiếp gần 100 xã/phường. Khối lượng các vấn đề cần xử lý sẽ tăng từ 100 lên 1.000 vấn đề mỗi tuần.
“Không có công nghệ, không có AI, mô hình này sẽ quá tải ngay từ ngày đầu tiên”, Giám đốc R&D ELCOM nói và cho biết, ba vấn đề cần giải quyết ngay là quá tải quản lý, năng lực cơ sở yếu và lo ngại của người dân về thủ tục phức tạp hơn, nếu không giải quyết sẽ giảm sút niềm tin.
 |
Ông Trần Huy Tùng, Giám đốc R&D ELCOM Corporation |
Về kinh nghiệm quốc tế trong ứng dụng AI và quản lý chính quyền, tại Đan Mạch dẫn đầu về chính phủ điện tử với quy mô 98 đô thị cho 6 triệu dân, trung bình 60.000 dân/đơn vị; Estonia ở vị trí số hai với 99% dịch vụ số hóa; Singapore đứng ở vị trí số 3 - mặc dù nhỏ, nhưng đây là mô hình về hiệu quả với công nghệ AI hàng đầu.
“Việt Nam với 3.321 xã cho 100 triệu dân - trung bình 30.000 dân/xã - chúng ta có quy mô hoàn toàn phù hợp để thành công như họ. Điều kiện tiên quyết là đầu tư mạnh vào AI và công nghệ số!", ông Tùng nhấn mạnh.
ELCOM đang phát triển AI4Gov-Chuyển đổi AI nâng cao hiệu quả của mô hình chính quyền 2 cấp với một kiến trúc vững chắc gồm một mái nhà và ba trụ cột đỡ mái nhà.
Trong đó, mái nhà với mục tiêu 90% người dân hài lòng, xử lý nhanh hơn 60%, tiết kiệm 30% chi phí, và đưa Việt Nam vào Top 20 E-Government thế giới. Ba trụ cột đỡ mái nhà gồm Công nghệ AI chiếm 40% (nền tảng AI, Cloud, Big Data, Chatbot, Dashboard, RPA), con người chiếm 35% và cơ chế, dữ liệu chiếm 25% (pháp lý đồng bộ, Cổng dịch vụ cư dân quốc gia, data lake, VneID). Nền móng để phát triển AI4Gov với 8 yếu tố hạ tầng: Internet 5G, 34 Data Center, bảo mật ISO 27001, ngân sách 1.500 - 2.000 tỷ đồng...
Chia sẻ chi tiết hơn về kiến trúc AI4Gov, ELCOM cho biết phân ba tầng rõ ràng, gồm tầng dưới là nền tảng hạ tầng, kho dữ liệu số, AI Engine với GPU mạnh mẽ, hạ tầng Cloud an toàn; tầng giữa là Dịch vụ AI; tầng trên ứng dụng cho 4 đối tượng gồm lãnh đạo (Dashboard điều hành, cảnh báo sớm), cán bộ (Trợ lý ảo 24/7, hướng dẫn nghiệp vụ), người dân (Chatbot, theo dõi hồ sơ, phản ánh), doanh nghiệp (Portal dịch vụ, tra cứu chính sách).
 |
Trải nghiệm ứng dụng AI nâng cao hiệu quả chính quyền hai cấp tại Diễn đàn Trí tuệ nhân tạo do VINASA tổ chức ngày 9/10. |
Giải pháp đầu tiên của AI4Gov là Dashboard thông minh cho lãnh đạo. Có thể tưởng tượng hình ảnh Chủ tịch tỉnh mở Dashboard, nhìn thấy toàn bộ tình hình 100 xã trong 1 màn hình. AI thu thập dữ liệu real-time, phát hiện bất thường, tự động cảnh báo. Ví dụ cụ thể, tuần này có 50 khiếu nại về giấy phép xây dựng tại một xã. AI không chỉ cảnh báo, mà còn tự động phân tích nguyên nhân do quy trình chậm, thiếu nhân sự, hay chính sách chưa rõ - và đề xuất giải pháp cụ thể... tất cả chỉ trong 5 phút.
Lãnh đạo không còn ngập trong giấy tờ, mà tập trung vào quyết định chiến lược. Cán bộ tự tin hơn, giảm 60% thời gian tra cứu văn bản, nâng cao chất lượng, giảm sai sót. Họ có nhiều thời gian hơn để phục vụ người dân.
Với kênh phản ánh thông minh, AI tự động phân loại khiếu nại, chuyển đúng đơn vị xử lý, ưu tiên các trường hợp khẩn cấp. Người dân theo dõi tiến độ qua app, minh bạch 100%. Kết quả người dân hài lòng hơn, tin tưởng chính quyền hơn. Đây là trọng tâm của mọi nỗ lực.
Trao đổi bên lề diễn đàn với Báo Tài chính - Đầu tư, ông Tùng cho biết, ELCOM đang phát triển thử nghiệm ứng dụng AI vào chuyển đổi số quản lý trong chính quyền hai cấp tại một số địa phương. Đây là mảng ELCOM xác định trọng điểm được đầu tư với nhiều dư địa, tiềm năng tăng trưởng.
Việt Nam trong top đầu ứng dụng AI khu vực Đông Nam Á
Ông Nguyễn Văn Khoa, Chủ tịch Hiệp hội Phần mềm và Dịch vụ CNTT Việt Nam (VINASA) cho biết, nếu 2023 là năm của các dự án thử nghiệm thì năm 2025 là năm của giá trị kinh doanh thực tế. Làn sóng Generative AI và đặc biệt là AI Agents - những hệ thống có khả năng tự chủ vận hành, đang thay đổi hoàn toàn cách thức kinh doanh và quản lý.
AI hơn cả một sự đột phá, có ở mọi thành phần của xã hội. Google dự báo thị trường AI Việt Nam sẽ đạt 1,52 tỷ USD vào năm 2030, với tốc độ tăng trưởng ổn định khoảng 16% mỗi năm. Việt Nam đang nằm trong nhóm quốc gia dẫn đầu Đông Nam Á về tốc độ ứng dụng AI khi trung bình mỗi giờ có thêm 5 doanh nghiệp bắt đầu ứng dụng công nghệ này.
Để phát triển và đạt được mục tiêu, VINASA xác định ba nhiệm vụ cấp thiết gồm giải quyết bài toán ứng dụng và quản trị, chuẩn hóa năng lực và xây dựng hệ sinh thái kết nối với mô hình Nhà nước - nhà trường, doanh nghiệp, đưa AI phát triển sâu hơn nữa thúc đẩy các công ty khởi nghiệp.
"AI là công nghệ cốt lõi, động lực phát triển của nền kinh tế. ELCOM đã có kinh nghiệm chuyển đổi số thành công trong các ngành như ngành giao thông, an ninh quốc phòng và gần đây là chính quyền hai cấp… Cách thức làm, xây dựng hệ thống đã được tích lũy trong thời gian qua, chúng tôi tự tin có thể làm tốt chuyển đổi số trong lĩnh vực thủ tục hành chính sắp tới", ông Tùng nhấn mạnh thêm.
