Doanh nghiệp Việt Nam phải xác định được nhà đầu tư vào trái phiếu là ai để công bố công khai kế hoạch phát hành, mục đích huy động vốn.

Doanh nghiệp Việt Nam phải xác định được nhà đầu tư vào trái phiếu là ai để công bố công khai kế hoạch phát hành, mục đích huy động vốn.

Sẵn sàng phát hành trái phiếu quốc tế

(ĐTCK-online) Để đạt tốc độ tăng trưởng kinh tế trên 9%, Bộ Kế hoạch và Đầu tư dự kiến, năm 2008 cần phải huy động vốn cho đầu tư phát triển khoảng 554.000 tỷ đồng, tăng 19,6% so với ước thực hiện năm 2007 và bằng 41,5% GDP. Trong khi ngân sách chỉ có khả năng đáp ứng 17,5% tổng nguồn vốn thì "gánh nặng" đầu tư sẽ được trông chờ từ các nguồn khác, đặc biệt là huy động ngoài xã hội thông qua phát hành trái phiếu (cả trái phiếu chính phủ lẫn trái phiếu doanh nghiệp).

Theo ông Trương Hùng Long, Phó vụ trưởng Vụ Tài chính - Ngân hàng (Bộ Tài chính), mặc dù thị trường tài chính Việt Nam năm 2007 có sự biến động nhất định, nhưng thị trường trái phiếu vẫn đạt được tốc độ tăng trưởng rất khả quan. "Quy mô thị trường trái phiếu đã tăng từ 11% GDP năm 2006 lên 13% GDP vào cuối năm 2007; đa số tổng công ty nhà nước lớn, tập đoàn kinh tế đã thấy tính ưu việt trong việc huy động vốn thông qua phát hành trái phiếu nên đã tham gia tích cực vào thị trường này; số lượng tổ chức, nhà đầu tư cả trong và ngoài nước tham gia thị trường đã tăng đáng kể. Sự tham gia của nhà đầu tư nước ngoài (năm 2007, khối này tham gia mua 50% khối lượng trái phiếu được phát hành) là những nhân tố khẳng định sự phát triển của thị trường trái phiếu Việt Nam", ông Long nhận định và hy vọng, thị trường trái phiếu năm 2008 sẽ tiếp tục đà phát triển để đáp ứng vốn cho nền kinh tế. Ông Long cho rằng, sự kỳ vọng vào thị trường trái phiếu sẽ cung cấp đủ vốn cho nền kinh tế hoàn toàn trở thành hiện thực, bởi các cơ quan quản lý nhà nước đã ban hành hàng loạt giải pháp để phát triển thị trường; đặc biệt là việc Bộ Tài chính thực hiện việc phát hành trái phiếu theo lô lớn đã tạo tính thanh khoản cao cho thị trường. Một trong những hạn chế của thị trường trái phiếu chính phủ là lãi suất huy động. Về vấn đề này, ông Long cho biết, trong thời gian tới, việc tự do hóa lãi suất sẽ được thực hiện, tạo điều kiện thúc đẩy thị trường trái phiếu phát triển mạnh hơn nữa.

Sự phát triển của thị trường trái phiếu Việt Nam dưới góc nhìn của ông Henri Foch (Trưởng ban Thu nhập cố định khu vực châu Á của Ngân hàng BNP Paribas) là ngày càng có nhiều DN lớn hoạt động trong những lĩnh vực then chốt của nền kinh tế; từ đóng tàu, cơ sở hạ tầng, công nghiệp đến bất động sản, ngân hàng như Vinashin, Lilama, Techcombank… tham gia khá tích cực với tư cách là tổ chức phát hành. Mặc dù so với các nước trong khu vực, tỷ lệ huy động vốn thông qua phát hành trái phiếu/GDP của Việt Nam vẫn còn rất thấp, nhưng ông Henri Foch vẫn cho rằng, ngoài phát triển thị trường trong nước, Việt Nam cũng nên tham gia tích cực hơn vào thị trường vốn quốc tế để thỏa mãn nhu cầu vốn của mình và nhu cầu đầu tư của nhà đầu tư nước ngoài.

Sau đợt phát hành thành công 750 triệu USD trái phiếu quốc tế (cuối năm 2005), nhiều tổng công ty lớn bày tỏ tham vọng sẽ huy động vốn trên thị trường quốc tế, còn Bộ Tài chính luôn khẳng định sẽ hỗ trợ DN huy động vốn thông qua phát hành trái phiếu quốc tế. Cụ thể, đầu tháng 6/2007, Bộ Tài chính đã kiến nghị Chính phủ thông qua Nghị quyết phát hành 1 tỷ USD trái phiếu ra thị trường vốn quốc tế với thời hạn từ 15 đến 20 năm (hiện tại được mở rộng thời hạn huy động từ 10 đến 30 năm) cho Tập đoàn Dầu khí, Tổng công ty Hàng hải, Tổng công ty Sông Đà và Lilama vay lại để đầu tư các dự án. Tuy nhiên, đến thời điểm này vẫn chưa có DN nào, kể cả những tổng công ty nhà nước, tập đoàn kinh tế trước đây khá sốt sắng trong việc huy động vốn trên thị trường vốn quốc tế thực hiện. Theo ông Mark Adams (Ngân hàng BNP Paribas), sự "thận trọng" của DN Việt Nam là do nền kinh tế Hoa Kỳ gặp khó khăn, thị trường tài chính quốc tế tạm thời rơi vào trầm lắng nên nhà đầu tư Hoa Kỳ khá dè dặt trong việc tham gia đầu tư vào trái phiếu của DN thuộc quốc gia khác. "Điều quan trọng nhất lúc này là DN Việt Nam phải chuẩn bị tất cả các điều kiện phát hành ngay và chờ đến khi thị trường phục hồi trở lại sẽ chớp lấy thời cơ. DN Việt Nam phải xác định được nhà đầu tư vào trái phiếu là ai để công bố công khai kế hoạch phát hành, mục đích huy động vốn, tình hình hoạt động… để khi phát hành, nhà đầu tư sẵn sàng đặt lệnh mà không mất thời gian tìm hiểu về tổ chức phát hành", ông Mark Adams nhấn mạnh.

Ông Henri Foch dự đoán, mặc dù việc phát hành trái phiếu quốc tế tại thời điểm này không thuận lợi, song nhiều DN Việt Nam vẫn muốn huy động vốn trên thị trường này trong năm 2008. "Tôi cho rằng, nếu những DN có thương hiệu của Việt Nam như Vinashin, EVN, Vietcombank, Bảo Việt… phát hành trái phiếu quốc tế, chắc chắn sẽ được nhà đầu tư nước ngoài đón nhận. Ngân hàng BNP Paribas sẵn sàng hỗ trợ các DN Việt Nam phát hành trái phiếu để huy động vốn, đồng thời hỗ trợ nhà đầu tư tìm kiếm cơ hội đầu tư tốt nhất", ông Henri Foch cam kết.

 Trong khi đó, ông Brad Levitt (Trưởng ban Thị trường vốn toàn cầu của Ngân hàng Standard Chartered) cho rằng, trước khi có thể phát hành trái phiếu quốc tế, các cơ quan quản lý nhà nước cần phải phát triển thị trường trái phiếu trong nước, bởi khi thị trường trong nước phát triển, nhà đầu tư nước ngoài vẫn có thể tham gia mua trái phiếu do Chính phủ, DN hay chính quyền địa phương phát hành. "Thị trường trái phiếu Việt Nam hiện có quá nhiều loại, khiến tính thanh khoản bị hạn chế. Bộ Tài chính hiểu rất rõ sự manh mún của trái phiếu làm cản trở sự phát triển của thị trường, nên đang thực hiện nhiều giải pháp để khắc phục. Tôi tin rằng vào cuối năm 2008, những hạn chế của thị trường trái phiếu Việt Nam sẽ được khắc phục, tạo điều kiện cho nhà đầu tư nước ngoài tham gia tích cực hơn. Điều này cũng tạo điều kiện để nền kinh tế Việt Nam huy động được nguồn vốn đủ lớn để phục vụ cho đầu tư phát triển", ông Brad Levitt khẳng định.