Chủ tịch China Life: Bất lực vì vòng kiềm tỏa cơ chế

Tạp chí Forbes Asia của Mỹ số ra mới đây đã có bài báo dài 3 trang nói về China Life, tập đoàn bảo hiểm lớn nhất Trung Quốc hiện nay. Với vốn hoá thị trường hiện ở mức 111 tỷ USD, China Life còn được đánh giá là một trong số những tập đoàn bảo hiểm có giá trị nhất trên thế giới, khi trước mắt là một thị trường khổng lồ còn lâu mới khai thác hết tiềm năng. Là nhà đầu tư tổ chức lớn nhất Trung Quốc (với 11 tỷ USD sẵn sàng cho đầu tư), song China Life lại quá dè dặt và thận trọng, nên nhiều cơ hội “ngon ăn” đều bị bỏ lỡ hoặc bị đối thủ nhanh tay hơn đoạt mất. Nhiều nhà phân tích nhận định, China Life rủng rỉnh tiền mà chắng dám tiêu.

Dù China Life có sẵn không ít tiền mặt và mạnh về tiềm lực tài chính, song không dám đầu tư lớn đúng tầm là “đại gia”, mà chỉ theo cách cò con. Khoản đầu tư lớn nhất ra nước ngoài là vụ đầu tư 300 triệu USD vào Tập đoàn cung cấp dịch vụ thẻ tín dụng VISA (Mỹ). Còn vụ đầu tư để sở hữu 20% cổ phần của Guangdong Development Bank là lớn nhất trong nước.

Ông Stanley Tsai, chuyên gia phân tích về bảo hiểm của Hãng Fitch Ratings nhận xét, do là doanh nghiệp nhà nước, dù nay hoạt động theo mô hình công ty cổ phần song Nhà nước vẫn là cổ đông chi phối (nắm 68,4% cổ phần), nên China Life rất thận trọng trong các dự án đầu tư. “Nguyên tắc lãnh đạo tập thể đòi hỏi luôn phải có sự đồng thuận, nhất trí của Ban lãnh đạo đã ăn sâu vào lề lối làm việc của China Life, khiến cho tập đoàn này trở nên chậm chạp, có phần bảo thủ trong nắm bắt cơ hội đầu tư. Hơn nữa, phần lớn các nhà quản lý cao cấp của China Life đều xuất thân là nhân viên hoặc quan chức trong bộ máy hành chính nhà nước, nên tính năng động và quyết đoán không cao”, ông  Stanley Tsai nói.

Các nhà phân tích cũng cho rằng, ông Yang Chao, 59 tuổi, Chủ tịch China Life là một ngoại lệ. Ông được đào tạo và làm việc ở nước ngoài (tổng cộng hơn 10 năm ở Anh và Hồng Kông), rất năng động, có tham vọng lớn, nhưng lại quá lẻ loi và bị trói buộc bởi cơ chế.

Ban lãnh đạo China Life có cả thảy 13 người, nên trong việc quyết định các dự án đầu tư, muốn thông qua phải có số phiếu quá bán.

Theo Forbes Asia, ông Yang Chao khi trẻ thì vất vả, nhưng đường học hành và công danh sau này lại rất hanh thông.

Sinh ra ở Thượng Hải, năm 16 tuổi đúng vào cao trào của Cách mạng văn hoá, ông bị đưa về nông thôn rèn luyện. Sau 8 năm làm việc ở nông trang, rồi chuyên đưa thuốc đến tận tay người bệnh ở các làng xã, ông được đi học tiếng Anh tại Trường đại học Tổng hợp Thượng Hải với ý định của tổ chức là sau khi tốt nghiệp, ông sẽ tham gia vào các đoàn cán bộ y tế Trung Quốc làm việc ở châu Phi. Nhưng sự đời không phải lúc nào cũng diễn biến theo đúng sự sắp đặt trước. Ra trường, ông lại được điều về Bank of China, khi đó là một bộ phận thuộc Ngân hàng Trung ương Trung Quốc (PBC). Làm việc được một thời gian, ông được Bank of China cử sang Anh vừa học, vừa thực tập tại 3 công ty luật lớn của Anh ở London trong 2 năm. Năm 1994, ông được đề bạt làm Trưởng đại diện People’s Insurance Co of China, doanh nghiệp nhà nước độc quyền về bảo hiểm của Trung Quốc tại Anh. Trong thời gian làm việc ở Anh, nhờ vào quan hệ, ông đã xin được học bổng theo học khoá thạc sỹ về quản trị kinh doanh (MBA) ở Đại học Middlesex, chuyên sâu về bảo hiểm và thị trường vốn. Năm 1999,  People’s Insurance Co of China tách ra thành 4 công ty bảo hiểm, trong đó có China Life và China Insurance (Holdings) Co. Ông Yang Chao được bổ nhiệm làm Giám đốc Chi nhánh China Insurance (Holdings) Co tại Hồng Kông. Năm 2005, ông được điều về làm Chủ tịch  China Life và giữ chức vụ này từ đó đến nay.

Do có thời gian dài làm việc ở Anh và Hồng Kông, nên ông tích luỹ được nhiều kinh nghiệm thực tế quý báu. Ông có tham vọng lớn, muốn phát triển China Life theo mô hình tập đoàn tài chính - ngân hàng - bảo hiểm như HSBC, nhưng nhiều đề án của ông đều bị bác hoặc không trở thành hiện thực.  

Trong khi đó, Ping An, tập đoàn bảo hiểm lớn thứ 2 Trung Quốc lại đang tỏ ra hết sức năng động. Một phần cũng bởi HSBC là cổ đông chiến lược và lớn nhất của Ping An.  

Theo các chuyên gia về bảo hiểm, bảo hiểm hiện mới chỉ chiếm gần 5% tổng tài sản tài chính ở Trung Quốc, trong khi ở Mỹ, Nhật Bản và châu Âu, con số này dao động từ 15% đến 20%. Chính vì thế, China Life vẫn còn đầy rẫy cơ hội để cải thiện tình hình, song cơ hội với ông Yang Chao không còn nhiều, bởi ông đã luống tuổi.