Diễn đàn do Bộ Công thương và UBND TP.HCM tổ chức đã thu hút 450 đoàn thu mua từ 60 quốc gia và vùng lãnh thổ. Ngoài Mỹ, EU, Nhật Bản, Hàn Quốc, nhiều thị trường mới nổi như Trung Đông, Mỹ Latinh, Đông Âu cũng tham dự, mở ra cơ hội lớn cho hàng Việt vươn xa, tham gia sâu hơn vào chuỗi giá trị toàn cầu.
Buyers cần gì từ hàng Việt?
Ghi nhận chung tại Diễn đàn Xuất khẩu, mùa VIS 2025 năm nay nhiều buyers (người mua hàng) đã nhấn mạnh họ đang tìm kiếm: Nguồn cung ổn định, quy mô lớn để đáp ứng hệ thống phân phối toàn cầu; Sản phẩm đạt chuẩn quốc tế (ISO, HACCP, FSC, BRC…), đặc biệt trong nhóm thực phẩm, nông sản chế biến, đồ gỗ và dệt may; Tính bền vững và yếu tố xanh: sản phẩm thân thiện môi trường, bao bì tái chế, chuỗi sản xuất minh bạch, tuân thủ ESG; và thiết kế - bao bì hiện đại phù hợp thị hiếu từng thị trường.
Để đồng hành cùng hàng hóa Việt Nam vươn ra thị trường nước, ông Paul Le, Phó chủ tịch Central Retail Việt Nam cho biết, ông đã đến Hưng Yên tìm hiểu và dự tính mang nhãn của Hưng Yên đến Paris trong một chuyến xúc tiến thương mại sắp tới đây.
Theo ông Paul Lê, nhãn Việt Nam, đặc biệt là nhãn Hưng Yên, là loại quả đặc biệt có thể cạnh tranh với nhãn Trung Quốc nên ông kỳ vọng sẽ đem được sản phẩm này cũng như doanh nghiệp chế biến nhãn Việt Nam ra nước ngoài qua hệ thống phân phối của Tập đoàn. Ngoài nhãn, Phó chủ tịch Central Retail Việt Nam còn mong muốn mang được tỏi Lý Sơn, cua Năm Căn - Cà Mau ra Paris.
“Chúng tôi còn muốn hợp tác với các doanh nghiệp chế biến ớt ở Lào Cai và các doanh nghiệp sản xuất nước mắm Phú Quốc để mang các sản phẩm này đến thị trường Thái Lan. Chúng tôi mong muốn mang những sản phẩm cao cấp Việt Nam đến thị trường cao cấp nước ngoài”, ông Paul Le kỳ vọng.
 |
Trong khi đó, theo ông Avaneesh Gupta, Phó chủ tịch cấp cao, Phụ trách ngành hàng tổng hợp và thu mua may mặc, Walmart, hiện nay rất nhiều doanh nghiệp đều quan tâm đến chiến lược thương mại điện tử và tập trung đầu tư xây dựng kênh quảng bá cũng như bán hàng này, tuy nhiên, điều này không có nghĩa là “xóa sổ” cửa hàng vật lý, mà nên tận dụng công nghệ để kết nối, vận hành đồng thời cả kênh offline và online.
“Dù bán hàng trên kênh nào thì doanh nghiệp cần xây dựng danh mục sản phẩm phù hợp cho từng kênh, và quan trọng nhất vẫn là giữ vững niềm tin và chữ tín với khách hàng”, ông Avaneesh Gupta nhấn mạnh.
Chia sẻ về chiến lược thâm nhập kênh phân phối tại các thị trường tiềm năng khu vực Mỹ La Tinh, ông Victor Key, Chủ tịch phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam - Brazil nói rằng, Mỹ Latinh là khu vực rộng lớn và đa dạng với hơn 500 triệu dân, trong đó tầng lớp trung lưu đang gia tăng mạnh mẽ. Đây được xem là một “miền đất hứa” cho hàng hóa Việt Nam, đặc biệt trong bối cảnh nhiều nhà cung ứng đang tìm kiếm thị trường mới.
Tuy nhiên, khi tiếp cận thị trường này doanh nghiệp Việt Nam cần lưu ý ba điểm. Thứ nhất là thị hiếu người tiêu dùng: Người dân Mỹ Latinh có thói quen tiêu dùng đặc thù, thường không thích ăn cay, các món tráng miệng càng ngọt càng được ưa chuộng; đối với gạo, bao bì phổ biến là loại 5kg và bắt buộc phải có phần trong suốt để nhìn thấy hạt gạo bên trong; nhãn mác sản phẩm cần thể hiện bằng tiếng Bồ Đào Nha để phù hợp với thói quen tiêu dùng, đặc biệt tại Brazil.
Thứ hai, khi làm việc tại Brazil, doanh nghiệp Việt Nam nên hợp tác thông qua đối tác am hiểu thị trường bản địa thay vì tiếp cận trực tiếp. Các đối tác này thường có mối quan hệ với cơ quan quản lý, giúp việc đưa hàng hóa vào thị trường thuận lợi hơn. Thực tế, Việt Nam đã có câu chuyện thành công với sản phẩm gạo hạt dài tại Jamaica, nhưng với Brazil cần cách tiếp cận khác biệt.
Thứ ba, dù Brazil là thị trường lớn, tiềm năng, nhưng cũng đầy thách thức. Hệ thống siêu thị chủ yếu tập trung ở một số khu vực, do đó thành công ở nơi này chưa chắc đã lặp lại ở nơi khác. Để tạo sự gắn kết bền vững giữa hai bên, rất cần một cầu nối chính thức - đó chính là Phòng Thương mại Việt Nam - Brazil, nhằm hỗ trợ doanh nghiệp hai nước vượt qua rào cản và tận dụng cơ hội.
Năng lực đáp ứng từ các doanh nghiệp Việt
Chia sẻ về khả năng thành công khi mở rộng kênh phân phối quốc tế, nhắm đến các thị trường toàn cầu, ông Diệp Nam Hải, Tổng giám đốc Cholimex cho biết, trước hết, Cholimex tận dụng các Hiệp định thương mại tự do (FTA) để chinh phục hơn 30 thị trường trên thế giới.
Cụ thể, cách đây 2 năm, khi Việt Nam vừa ký kết Hiệp định thương mại với Israel, Cholimex đã nhanh chóng tiếp cận thị trường này. Nhờ doanh nghiệp đối tác tại Israel cũng nắm rõ hiệp định nên việc kết nối trở nên thuận lợi. Các sản phẩm gia vị và thực phẩm của Cholimex được đón nhận tích cực, tạo sự tương tác tốt giữa hai bên.
Theo ông Hải, trong một vài năm trở lại đây, ẩm thực Việt Nam nổi lên như một xu hướng toàn cầu. Đi tới bất kỳ thành phố nào trên thế giới cũng đều có thể dễ dàng tìm thấy nhà hàng Việt.
Tuy nhiên, đối với ngành hàng thực phẩm khi mở rộng ra quốc tế, gia vị truyền thống cũng cần được điều chỉnh để phù hợp khẩu vị từng khu vực. Chẳng hạn, tương ớt xuất sang châu Âu không thể cay như tại Việt Nam. Với các mặt hàng đông lạnh, tiêu chuẩn kiểm định vô cùng khắt khe, đặc biệt về môi trường, an sinh xã hội… Các tổ chức quốc tế tiến hành đánh giá hàng năm, vì vậy doanh nghiệp buộc phải tuân thủ nghiêm ngặt để duy trì chỗ đứng trên thị trường.
 |
Theo bà Đặng Thị Thanh Phương, Tham tán thương mại, Thương vụ Việt Nam tại Đức, Việt Nam đang nổi lên là một trong những thị trường được doanh nghiệp Đức ưu tiên lựa chọn với mục tiêu đa dạng hóa đối tác và chuỗi cung ứng. Tham gia Hội chợ VIS năm nay, các nhà thu mua của Đức mong muốn tìm kiếm các nhà cung cấp của Việt Nam trong nhiều lĩnh vực sản phẩm từ thực phẩm, đồ uống đến các sản phẩm phi thực phẩm (non-food) như đồ gia dụng, đồ làm vườn, đồ dùng cho Pet hay đồ gỗ nội thất, sản phẩm cơ khí như ốc vít, bulông…, trong đó có nhiều doanh nghiệp là chuỗi bán lẻ hàng đầu của Đức.
Mặc dù vậy, để đáp ứng được tiêu chuẩn, yêu cầu về sản phẩm của các nhà thu mua Đức luôn là một thách thức không hề nhỏ cho doanh nghiệp Việt Nam. Cụ thể, các chính sách nhập khẩu EU/Đức nghiêm ngặt, khắt khe nên nhiều lô hàng không đạt tiêu chuẩn chất lượng hoặc giao hàng không đúng thời hạn do việc thu mua nhỏ lẻ nên nhiều lô hàng bị khách mua ép giá, phạt tiền… gây tổn thất rất lớn cho doanh nghiệp Việt Nam. Ngoài ra, thị trường Đức còn có các tiêu chuẩn rất cao về tính bền vững sản phẩm, các quy định về môi trường và sức khoẻ người tiêu dùng và cả các tiêu chuẩn riêng của các hệ thống phân phối của Đức.
Hiện EU đang thúc đẩy một số hiệp định thương mại (trong đó có MERCOSUR). Khi các hiệp định này hoàn tất và có hiệu lực, thuế quan ưu đãi có thể tạo áp lực đáng kể lên một số nhóm hàng của Việt Nam. Doanh nghiệp cần chủ động nâng tiêu chuẩn, truy xuất và năng lực giao hàng để giữ lợi thế từ EVFTA. Ngoài ra, hiện nay phần lớn các sản phẩm chưa có thương hiệu tại Đức, nhiều mặt hàng nông sản Việt Nam xuất khẩu chủ yếu dạng thô và có giá trị gia tăng thấp…
“Do đó, các doanh nghiệp Việt Nam cần trang bị tốt về kiến thức, tìm hiểu kĩ các quy định, thủ tục nhập khẩu của Đức/EU; nghiên cứu thị trường, nhu cầu sản phẩm, hệ thống phân phối… Thương vụ Việt Nam tại Đức luôn sẵn sàng hỗ trợ các doanh nghiệp tối đa trong việc tiếp cận thị trường Đức …”, bà Phương cho biết.
