Chuyên gia kinh tế Phạm Chi Lan bình luận, Chính phủ đang chuyển cách vận hành theo những khuyến nghị của DN và tập trung vào cải thiện năng lực cạnh tranh. “Nghị quyết 19 đã được Chính phủ ban hành ngay sau những khuyến nghị này. Chính phủ đang quyết tâm trở thành một Nhà nước phục vụ với việc thuận lợi hóa thương mại, điều đặc biệt cần thiết cho các DN vừa và nhỏ”, bà Lan cho biết tại một hội thảo được tổ chức cuối tuần qua tại TP. HCM.
Được biết, một trong những mục tiêu của Nghị quyết 19 là đưa Việt Nam đạt mức hiệu quả trung bình của nhóm các nước ASEAN-6 trong các “chỉ số kinh doanh” cơ bản. Ngoài ra, nằm trong khuôn khổ Chiến lược Hợp tác phát triển quốc gia của Cơ quan phát triển quốc tế Hoa Kỳ (USAID) tại Việt Nam giai đoạn 2014 - 2018, Dự án quản trị nhà nước nhằm tăng trưởng toàn diện của USAID đang cùng với Chính phủ Việt Nam, cộng đồng DN Việt Nam và các tổ chức xã hội năng động hỗ trợ Việt Nam tăng trưởng.
Từ tháng 4/2014 tới nay, Viện Nghiên cứu Quản lý kinh tế Trung ương và dự án đã cùng Bộ Tài chính, Tổng cục Hải quan và hiệp hội giao nhận kho vận Việt Nam cải thiện chỉ số Thương mại qua biên giới để đơn giản hóa thủ tục hải quan. Sau đợt khảo sát thực địa và trao đổi ý kiến với cộng đồng DN, Dự án đã thu được nhiều ý kiến đóng góp và đề xuất thay đổi chính sách cũng như thủ tục hải quan.
Đối với Nghị quyết 19 mới được ban hành, một trong những nội dung quan trọng là phấn đấu đến năm 2015 sẽ phải đơn giản hóa thủ tục và rút ngắn thời gian thành lập DN xuống còn tối đa là 6 ngày; cải cách quy trình hồ sơ và thủ tục nộp thuế, rút ngắn thời gian các DN phải tiêu tốn để hoàn thành thủ tục nộp thuế đạt mức trung bình các nhóm nước ASAN-6 (171 giờ/năm, trong đó Indonesia là 259 giờ, Thái Lan là 264 giờ, Philippines là 193 giờ, Malaysia là 133 giờ, Brunei là 96 giờ, Singapore là 82 giờ, còn Việt Nam năm 2013 là 876 giờ); Rút thời gian tiếp cận điện năng đối với các DN dự án đầu tư xuống còn tối đa là 70 ngày (mức trung bình của ASEAN-6 là 50,3 ngày); Đơn giản hoá quy trình hồ sơ, thủ tục xuất nhập khẩu thủ tục hải quan và giảm thời gian thông quan hàng hóa xuất nhập khẩu, phấn đấu bằng mức trung bình của ASEAN-6 (mức trung bình thời gian xuất khẩu của nhóm nước ASEAN-6 là 14 ngày và thời gian nhập khẩu là 13 ngày; tại Việt Nam, thời gian xuất nhập khẩu năm 2013 đều là 21 ngày); Rút ngắn thời gian giải quyết thủ tục phá sản DN xuống còn tối đa 30 tháng.
Nếu nhìn những con số so sánh về thời gian trung bình mà các DN Việt Nam phải bỏ ra để giải quyết các thủ tục về thuế, về xuất nhập khẩu…, vẫn còn một khoảng cách khá xa so với các nước ASEAN-6. Đặc biệt là thời gian hoàn thành thủ tục nộp thuế, năm 2013 các DN Việt Nam mất trung bình 876 giờ, trong khi mức trung bình của ASEAN-6 chỉ là 171 giờ/năm.
Thời gian để Việt Nam phấn đấu đạt được mức trung bình của ASEAN-6 như đề cập trong Nghị quyết 19 cũng không còn nhiều, đồng thời khi Việt Nam đạt được mức trung bình này thì có thể ASEAN-6 lại tiến xa thêm một nấc khác.
Chính vì vậy, Việt Nam không chỉ quyết tâm mà phải rất quyết tâm và tập trung nguồn lực thì mới có thể tiệm cận các nước trong khu vực trong cuộc đua này. Việc đơn giản hóa thủ tục hành chính cần phải được triển khai gấp rút hơn bao giờ hết, bởi chỉ trong thời gian ngắn nữa hàng loạt “sân chơi” mới tiếp tục mở ra và DN cũng rất cần tiếp sức để chuẩn bị cho những cuộc chơi lớn này.
Tại Diễn đàn Doanh nhân 2014 mới được tổ chức tại TP. HCM, những kiến nghị mà các DN muốn gửi tới Chính phủ cũng không gì khác là DN cần một môi trường kinh doanh cạnh tranh bình đẳng, minh bạch, giảm chi phí cho DN và xây dựng hệ thống pháp luật tương thích nhất quán với quốc tế.
