Phát biểu khai mạc Hội thảo, ông Nguyễn Quốc Hùng, Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam cho biết, cho đến nay, hầu hết dịch vụ ngân hàng cơ bản đã được số hóa trên các kênh điện tử; nhiều ngân hàng ghi nhận trên 95% giao dịch thực hiện qua kênh số thay vì tại quầy truyền thống. Hệ sinh thái ngân hàng số ngày càng đa dạng, thông minh đem lại tiện ích hấp dẫn cho khách hàng, từ chuyển tiền, thanh toán hóa đơn, gửi tiết kiệm đến vay online… ngay trên điện thoại.
Nhiều nghiệp vụ cơ bản đã được số hóa hoàn toàn 100% (tiền gửi tiết kiệm, tiền gửi có kỳ hạn, mở và sử dụng tài khoản thanh toán, mở thẻ ngân hàng, ví điện tử, chuyển tiền, cho vay...). Đến nay, có gần 87% người Việt Nam trưởng thành có tài khoản ngân hàng; giá trị thanh toán không dùng tiền mặt (TTKDTM) gấp 25 lần GDP. Trong 7 tháng đầu năm 2025 so với cùng kỳ năm 2024, giao dịch không dùng tiền mặt qua mã QR tăng 66,73% về số lượng và 159% về giá trị…
Trung tâm của kết quả của tiến trình chuyển đổi số trong ngành ngân hàng Việt Nam trên, được nhận định chính là dữ liệu - yếu tố nền tảng giúp các tổ chức tài chính thấu hiểu sâu sắc hơn hành vi, nhu cầu và kỳ vọng của khách hàng.
 |
| Toàn cảnh Hội thảo |
Ông Phạm Tiến Dũng, Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam nhận định: “Dữ liệu và khách hàng tuy được coi là độc lập, nhưng thực chất không hề tách rời. Không có khách hàng thì không có dữ liệu, và dữ liệu, nếu không được sử dụng, cũng không có giá trị. Đây chính là câu chuyện cốt lõi của ngành Ngân hàng”.
Tuy vậy, ngành ngân hàng đang đối mặt với không ít thách thức trong việc khai thác hiệu quả nguồn dữ liệu: làm sao để chuyển hóa khối dữ liệu khổng lồ thành trải nghiệm liền mạch, lấy khách hàng làm trung tâm ở mọi điểm chạm; làm sao để kết hợp AI, phân tích dữ liệu lớn và các công nghệ mới nhằm mang đến dịch vụ cá nhân hóa theo thời gian thực, đồng thời vẫn đảm bảo an toàn, bảo mật? Đó không chỉ là bài toán công nghệ, mà còn là chiến lược dài hạn để biến dữ liệu thành tài sản chiến lược, nuôi dưỡng niềm tin và sự gắn kết của khách hàng.
Để đạt tới những “đột phá” thực sự trong năm 2025 và các giai đoạn tiếp theo, theo ông Hùng: "Chúng ta cần giải quyết đồng thời nhiều bài toán đan xen: chuẩn hóa và làm sạch dữ liệu ở quy mô toàn hệ thống; xây dựng kiến trúc dữ liệu hợp nhất thay vì chồng lớp giải pháp; thiết lập khung quản trị dữ liệu - bảo mật - quyền riêng tư - đạo đức sử dụng dữ liệu nhất quán; tăng cường khả năng liên thông dữ liệu có kiểm soát giữa ngân hàng với các nền tảng định danh, dữ liệu dân cư, doanh nghiệp, thương mại điện tử, bảo hiểm, viễn thông; nâng cao năng lực phân tích thời gian thực phục vụ ra quyết định tức thời trong cấp tín dụng, quản lý rủi ro hoạt động và giám sát gian lận.
Đồng thời, chúng ta phải giữ nguyên tắc: khách hàng là trung tâm về giá trị, trải nghiệm, an toàn và niềm tin - không phải chỉ là trung tâm trong khẩu hiệu”.
 |
Thiếu tướng Nguyễn Ngọc Cương, Giám đốc Trung tâm Dữ liệu quốc gia, Bộ Công an, kiêm Phó Chủ tịch Hiệp hội Dữ liệu quốc gia |
Thiếu tướng Nguyễn Ngọc Cương, Giám đốc Trung tâm Dữ liệu quốc gia, Bộ Công an, kiêm Phó Chủ tịch Hiệp hội Dữ liệu quốc gia nhận định, việc khai thác và quản trị dữ liệu trong lĩnh vực ngân hàng đang tồn tại một số khó khăn, thách thức.
Thứ nhất, về chất lượng dữ liệu. Dữ liệu thu thập từ nhiều nguồn khác nhau nên thường xảy ra tình trạng trùng lắp, sai lệch hoặc không cập nhật kịp thời. Việc làm sạch, chuẩn hóa và đồng bộ dữ liệu giữa các ngân hàng và giữa ngân hàng với các cơ sở dữ liệu quốc gia chưa được tiến hành thường xuyên, liên tục.
Thứ hai, về kết nối, chia sẻ dữ liệu. Mặc dù đã từng bước kết nối như với cơ sở dữ liệu dân cư, nhưng nhìn chung các cấu trúc dữ liệu ngành tài chính - ngân hàng và các ngành khác chưa thực sự liên thông. Việc thúc đẩy các tiêu chuẩn mở về dữ liệu, giao thức kết nối (API) giữa ngân hàng với các lĩnh vực như thuế, hải quan, đất đai, doanh nghiệp... để hình thành bức tranh dữ liệu toàn diện về khách hàng, phục vụ đa mục tiêu (phân tích tín dụng, phòng chống rửa tiền, gian lận...) chưa bảo đảm mục tiêu, yêu cầu.
Thứ ba, về khai thác giá trị dữ liệu. Nhiều ngân hàng hiện nay mới chỉ sử dụng dữ liệu cho các mục đích nội bộ; việc làm giàu dữ liệu và chia sẻ giá trị dữ liệu ra bên ngoài thông qua các mô hình như ngân hàng mở (Open Banking), thị trường dữ liệu tài chính chưa được tiến hành thường xuyên, gây khó khăn cho việc tạo ra các dịch vụ mới (cho ngành Fintech và các ngành khác), đồng thời hỗ trợ các ngân hàng tiếp cận nguồn dữ liệu ngoài ngành để hiểu khách hàng hơn.
Thứ tư, về bảo mật và quyền riêng tư. Đây là thách thức lớn nhất khi xử lý dữ liệu quy mô lớn, đặt ra yêu cầu tuân thủ chặt chẽ các nguyên tắc về bảo vệ dữ liệu cá nhân, văn hóa bảo mật dữ liệu phải được quán triệt ở mọi cấp độ trong ngành ngân hàng; đồng thời, phải đầu tư các giải pháp an ninh mạng tiên tiến để chống lại nguy cơ rò rỉ dữ liệu, tấn công đánh cắp dữ liệu…
Ông Hùng nhận định, chúng ta đang đi tiếp trong bối cảnh cơ hội và áp lực đan xen. Cơ hội đến từ quy mô thị trường số ngày càng mở rộng; nhu cầu dịch vụ tài chính thông minh, liền mạch, cá nhân hóa sâu của người dân và doanh nghiệp; tiến bộ của AI tạo sinh, phân tích nâng cao, điện toán đám mây, bảo mật định danh sinh trắc học; sự đồng hành tích cực của cơ quan quản lý trong hoàn thiện khung pháp lý số. Áp lực đến từ cạnh tranh ngày càng tăng với sự tham gia của các tổ chức phi truyền thống; kỳ vọng của khách hàng tăng nhanh hơn chu kỳ đầu tư hạ tầng; rủi ro an ninh mạng tinh vi; yêu cầu tuân thủ phòng chống rửa tiền, bảo vệ dữ liệu cá nhân, quản trị mô hình AI minh bạch; khoảng cách kỹ năng số và kỹ năng tổng hợp giữa công nghệ - dữ liệu - nghiệp vụ.
 |
Ông Nguyễn Quốc Hùng, Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam |
“Do vậy, Hội thảo không chỉ bàn về công nghệ, mà nhấn mạnh sự kết hợp hài hòa giữa: Chiến lược - Dữ liệu - Công nghệ - Con người, đặt trên nền tảng quản trị rủi ro và tuân thủ chủ động. Từ đó hướng tới một hệ sinh thái ngân hàng số bền vững: đổi mới nhưng an toàn, nhanh nhưng chuẩn mực, cá nhân hóa nhưng bảo vệ quyền riêng tư, mở kết nối nhưng kiểm soát chặt chẽ rủi ro hệ thống”, ông Hùng nói.
Sự kiện được tổ chức dưới sự bảo trợ của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN), do Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam (VNBA) phối hợp cùng Tập đoàn IEC thực hiện, đồng hành bởi Hiệp hội Dữ liệu quốc gia và Hiệp hội An ninh mạng quốc gia.
Bên cạnh phiên Toàn thể với chủ đề “Đột phá chuyển đổi số ngành ngân hàng: Dữ liệu là nền tảng, khách hàng là trung tâm” còn có 3 Hội thảo chuyên đề được tổ chức song song. Cụ thể, Chuyên đề 1 với chủ đề “Quản trị an ninh mạng trong môi trường rủi ro hiện nay”; Hội thảo chuyên đề 2 với chủ đề “Kiến tạo hệ sinh thái số và hành trình trải nghiệm khách hàng liền mạch”; Hội thảo chuyên đề 3 với chủ đề “Đổi mới và tối ưu hóa dựa trên AI và dữ liệu”.
