Xử lý quyết liệt DNNN kinh doanh thua lỗ kéo dài

Theo Ban chỉ đạo đổi mới và phát triển doanh nghiệp, hết năm 2009, 19 tập đoàn, tổng công ty 91 và 61 tổng công ty 90 đã sắp xếp lại 72 đơn vị thành viên, trong đó chủ yếu là cổ phần hoá. Tiến sỹ Quách Đức Pháp, Chủ tịch Hiệp hội Các nhà đầu tư tài chính Việt Nam cho rằng, tiến độ sắp xếp các doanh nghiệp nhà nước (DNNN) như vậy là chậm, nên hiệu quả hoạt động của các tập đoàn, tổng công ty đóng góp cho nền kinh tế chưa tương xứng với nguồn lực đầu tư lớn của Nhà nước.

Số liệu do Ban chỉ đạo đổi mới và phát triển doanh nghiệp công bố cho thấy, năm 2009, bên cạnh các tập đoàn, tổng công ty nhà nước đạt kết quả sản xuất - kinh doanh khá, thì không ít đơn vị đạt hiệu quả kinh doanh thấp. Chẳng hạn như Tổng công ty Thép chỉ đạt 80% kế hoạch doanh thu năm 2009; con số này của Tổng công ty Lương thực miền Bắc là 81,2%, Tổng công ty Giấy là 86,8%. Hệ quả là lợi nhuận mang lại cũng như mức đóng góp cho ngân sách nhà nước cũng thấp tương ứng. Theo đó, lợi nhuận trước thuế năm 2009 của Tổng công ty Giấy chỉ đạt 64,5% kế hoạch, Tổng công ty Sông Hồng đạt 71,8%. Tổng công ty Hàng không Việt Nam nộp ngân sách bằng 40% kế hoạch, con số này của Tổng công ty Giấy là 84% kế hoạch… Điều đáng lưu ý là tỷ lệ nợ trên vốn chủ sở hữu của các tập đoàn, tổng công ty là 3,1 lần.

Để tiếp tục nâng cao hơn nữa hiệu quả hoạt động của các tập đoàn, tổng công ty nhà nước trong thời gian tới, Thủ tướng Chính phủ yêu cầu các tập đoàn, tổng công ty, các Bộ, ngành trong năm nay tập trung đẩy mạnh việc sắp xếp các DNNN bằng nhiều hình thức: cổ phần hoá, cho thuê, phá sản… Thủ tướng đặc biệt lưu ý các tập đoàn, tổng công ty cần có thái độ quyết liệt, dứt khoát trong việc xử lý các DN thành viên kinh doanh thua lỗ, kiên quyết không để tình trạng này kéo dài trong thời gian tới. Đi liền với đó, các tập đoàn, tổng công ty cần có phương án sản xuất - kinh doanh hiệu quả để giảm thiểu tối đa phát sinh các DN thành viên mới làm ăn thua lỗ. Đồng thời, cần mạnh dạn tái cơ cấu DN, khi gặp bất cứ vướng mắc nào, cần kiến nghị cấp có thẩm quyền để tháo gỡ kịp thời. Chính phủ luôn sẵn sàng hỗ trợ các tập đoàn, tổng công ty khi triển khai công tác này.

“Muốn xử lý các DN thành viên sản xuất - kinh doanh kém hiệu quả, thua lỗ kéo dài, các tập đoàn, tổng công ty phải rất chú ý đến khâu bố trí cán bộ, vì thực tế cho thấy, đây là yếu tố quyết định sự thành bại của DN sau khi sắp xếp. Nhiều DN làm ăn thua lỗ, nhưng khi tiến hành tái cơ cấu chỉ cần bố trí đúng cán bộ nắm giữ vị trí chủ chốt, thì đã đưa DN vượt qua khó khăn, sản xuất - kinh doanh hiệu quả”, Thủ tướng nói.

Đến thời điểm này, theo ông Phạm Viết Muôn, Phó chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ kiêm Phó trưởng ban Chỉ đạo đổi mới và phát triển doanh nghiệp, các tập đoàn, tổng công ty đã xây dựng phương án trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt chuyển các công ty mẹ và các đơn vị thành viên, kể cả DN không kịp cổ phần hoá đến thời điểm tháng 7/2010, sang công ty TNHH một thành viên 100% vốn nhà nước, hoạt động theo Luật Doanh nghiệp. Sau năm 2010, hầu hết DN này sẽ chuyển thành công ty cổ phần.

Để tháo gỡ những khó khăn hiện nay trong quá trình cổ phần hoá DNNN, việc sửa đổi, bổ sung Nghị định 109/2007/NĐ-CP về việc chuyển DN 100% vốn nhà nước thành công ty cổ phần đang được Bộ Tài chính tiến hành khẩn trương. Ông Đặng Quyết Tiến, Phó cục trưởng Cục Tài chính doanh nghiệp (Bộ Tài chính) cho biết, dự thảo sửa đổi Nghị định 109 sẽ đưa ra một số quy định mới về bán cổ phần cho cổ đông chiến lược, cũng như phương thức tính giá trị, lợi thế về vị trí địa lý đất đai khi xác định giá trị DN. Khoảng đầu tháng 4 tới, Dự thảo sẽ được đưa ra lấy ý kiến rộng rãi trước khi kết thúc việc sửa đổi, bổ sung trong tháng 6 để trình Thủ tướng Chính phủ xem xét, ban hành.