NHNN: Đánh giá cán bộ cần bước chuyển mạnh mẽ từ “cảm tính” sang “bằng chứng”, “dữ liệu” và “kết quả”

Công tác cán bộ: “Then chốt của then chốt”

Phát biểu khai mạc Tọa đàm, Phó Thống đốc Thường trực NHNN Đoàn Thái Sơn cho biết, Đại hội XIII của Đảng đã xác định rõ, công tác cán bộ là “then chốt của then chốt”. Trong các khâu của công tác cán bộ, đánh giá cán bộ được xem là khâu mở đầu, khâu tiền đề, là cơ sở để thực hiện chính xác và hiệu quả tất cả các khâu khác, từ quy hoạch, đào tạo, bồi dưỡng, đến luân chuyển, bổ nhiệm và thực hiện chính sách cán bộ. Một nền công vụ hiệu lực, hiệu quả phải được vận hành bởi những tập thể, đơn vị hoạt động hiệu suất cao và những cá nhân, cán bộ chuyên nghiệp, tận tâm.

“Do đó, việc đánh giá đúng, trúng và thực chất năng lực của cả tập thể và cá nhân là bài toán cốt lõi của quản trị hành chính công”, ông Sơn nói.

Chia sẻ kinh nghiệm quốc tế, bà Nguyễn Thuỳ Dương, Chủ tịch Công ty cổ phần Tư vấn EY Việt Nam cho biết: “Có những chuyên viên được giao rất nhiều công việc nên sẽ không tránh được sơ suất trong việc hoàn thành nhiệm vụ, còn có chuyên viên được giao ít việc hơn thì luôn hoàn thành tốt công việc. Hoặc có nhân viên nói được nhưng làm không được, có nhân viên làm được nhưng không nói được và nhân viên vừa nói được vừa làm được… Đây là thách thức của người lãnh đạo để làm sao đánh giá chính xác về nhân viên”.

Nhận thức rõ tầm quan trọng đó, Đảng và Chính phủ đã có những chỉ đạo mang tính bước ngoặt, yêu cầu một cuộc cách mạng trong tư duy quản trị nhân lực của hệ thống chính trị, chuyển từ phương pháp định tính sang đánh giá định lượng. Ngày 30/8/2025, Ban Chấp hành Trung ương đã ban hành Quy định số 366-QĐ/TW về việc kiểm điểm và đánh giá, xếp loại chất lượng đối với tập thể, cá nhân trong hệ thống chính trị. Đây là cơ sở pháp lý quan trọng, mang tính đột phá cả về tư duy, phương pháp và cách tiếp cận hiện đại đối với công tác đánh giá.

Phó Thống đốc cũng cho biết: “Quy định 366 yêu cầu đánh giá phải kết hợp tiêu chí định tính với tiêu chí định lượng, đặc biệt chú trọng kết quả, sản phẩm đầu ra, dựa trên tiến độ và chất lượng thực hiện nhiệm vụ. Đánh giá phải xuyên suốt, liên tục, đa chiều, có đối thoại, có giám sát, có minh chứng, và đặc biệt là phải đề cao trách nhiệm của người đứng đầu. Quy định cũng nhấn mạnh sự gắn kết giữa đánh giá và các khâu khác của công tác cán bộ - coi kết quả đánh giá chỉ dừng ở “tự soi, tự sửa” mà còn là cơ sở để sử dụng và thực hiện chính sách cán bộ”.

Cụ thể hóa chủ trương của Đảng tại Quy định 366, Chính phủ đang khẩn trương hoàn thiện dự thảo Nghị định quy định về đánh giá, xếp loại chất lượng đối với cơ quan hành chính nhà nước và công chức, được thiết kế theo hướng hiện đại, lượng hóa triệt để bằng các chỉ số đo lường hiệu suất (KPI).

Lần đầu tiên, “đơn vị sản phẩm/công việc chuẩn”, “hệ thống phần mềm” được áp dụng để quy đổi, so sánh, xác định số lượng, độ phức tạp và hiệu quả thực hiện nhiệm vụ. Theo đó, khi dữ liệu trở thành động lực của quản trị, khi minh chứng trở thành yêu cầu bắt buộc và khi kết quả thực thi nhiệm vụ trở thành tiêu chí trọng tâm thì tất cả những thay đổi này sẽ đưa công tác đánh giá đơn vị và cá nhân sang một giai đoạn phát triển mới…

Toàn cảnh Toạ đàm

Công khai, minh bạch, dân chủ

Phó Thống đốc Đoàn Thái Sơn cho biết, các thông tin tại Tọa đàm đã sáng tỏ nhiều vấn đề quan trọng và gợi mở nhiều nội dung mới cho NHNN, cụ thể:

Một là, đổi mới công tác đánh giá không phải là khẩu hiệu, mà là ưu tiên, trọng tâm, nền tảng của công tác cán bộ, là nhiệm vụ trọng tâm của toàn Ngành. Đánh giá cán bộ phải được thực hiện xuyên suốt, thường xuyên, đa chiều; kết hợp hài hòa giữa định tính và định lượng với trọng tâm là kết quả thực hiện nhiệm vụ, sản phẩm đầu ra và mức độ hoàn thành nhiệm vụ; bảo đảm gắn trách nhiệm với người đứng đầu đơn vị…

Hai là, hệ thống đánh giá hiệu quả phải dựa trên kết quả, dựa trên dữ liệu, có chỉ số đo lường cụ thể, phải tránh “bệnh thành tích”; đồng thời gắn với cơ chế thưởng phạt và chính sách cán bộ. Đánh giá tập thể gắn với kết quả thực hiện mục tiêu; đánh giá cá nhân gắn với vị trí việc làm, chức trách, nhiệm vụ… Kết quả đánh giá cán bộ làm cơ sở cho việc bố trí, sử dụng, đào tạo, bồi dưỡng, khen thưởng, kỷ luật và thực hiện các chính sách đối với cán bộ, qua đó thúc đẩy động lực làm việc của toàn hệ thống. Đây là bước chuyển mạnh mẽ từ đánh giá “cảm tính” sang đánh giá “bằng chứng”, “dữ liệu” và “kết quả”.

Ba là, công nghệ có thể triển khai nhanh, quy trình có thể chuẩn hóa, nhưng cam kết của lãnh đạo và văn hóa đánh giá dựa trên dữ liệu mới là yếu tố quyết định sự thành công. Khi lãnh đạo thực hiện nghiêm túc mục tiêu, KPI và minh bạch trong đánh giá, tập thể mới tin tưởng và hệ thống mới có sức lan tỏa; từ đó tạo niềm tin về hệ thống đánh giá là công cụ phát triển chứ không phải gánh nặng thủ tục hành chính. Đây cũng chính là tinh thần mà Đảng luôn nhấn mạnh: “Cán bộ cấp trên phải gương mẫu hơn cán bộ cấp dưới; đánh giá cán bộ phải đặt trọng tâm vào trách nhiệm người đứng đầu”.

Bốn là, mỗi nhiệm vụ, công việc cụ thể được lượng hóa thông qua điểm KPI của “đơn vị sản phẩm chuẩn”; chấm điểm theo chất lượng - thời gian mức độ phức tạp; từ đó, giúp giảm sự đối phó, loại bỏ nể nang và trả lời được câu hỏi “ai làm gì và làm đến đâu”. Đây chính là yêu cầu về tính công khai, minh bạch, dân chủ trong đánh giá mà Đảng ta đặt ra. Một hệ thống đánh giá thiếu tiêu chí rõ ràng, nặng cảm tính, hình thức sẽ không thể phản ánh đúng, trúng chất lượng thực thi công vụ…

Năm là, công tác đánh giá cán bộ chỉ thực sự hiệu quả khi được số hóa toàn diện, tích hợp với cơ sở dữ liệu, đảm bảo khách quan, minh bạch, toàn diện. Phần mềm đánh giá trở thành công cụ đắc lực cho phép kết hợp hài hòa giữa tiêu chí định tính (phẩm chất chính trị, đạo đức, kỷ luật) và tiêu chí định lượng (KPI), giúp lượng hóa công việc, tự động hóa tính điểm KPI, theo dõi tiến độ, đo lường kết quả theo thời gian thực; bảo đảm đánh giá toàn diện, khách quan, thực chất, hiệu quả.

“Với nền tảng số, dữ liệu đánh giá được tập trung, minh bạch, truy xuất dễ dàng, không chỉ giúp giảm thiểu tối đa thủ tục hành chính mà còn giúp lãnh đạo các cấp nắm bắt hiệu suất của từng cá nhân, từng đơn vị định kỳ theo quy định; từ đó nâng cao niềm tin và ý thức trách nhiệm của tập thể, cá nhân và phù hợp yêu cầu của Đảng và Chính phủ trong giai đoạn chuyển đổi số quốc gia mạnh mẽ hiện nay”, Lãnh đạo NHNN nhấn mạnh.