Duy trì trần lãi suất: Các ngân hàng… oải

Theo kiến nghị của khối NH có trụ sở khu vực phía Nam, cần sớm phá vỡ mức lãi suất đồng thuận 11%/năm và tiến tới việc nâng lãi suất huy động vốn trở về trần quy định của NHNN là 12%/năm, đúng với chủ trương tại Công điện 02/CĐ - NHNN. Bốn nội dung cơ bản được nêu ra thảo luận trong cuộc họp ngày 25/4 là nên hay không giữ mức lãi suất đồng thuận; nếu đồng thuận phải ở mức nào cho phù hợp; các NH có tiếp tục được sử dụng khuyến mãi trong huy động vốn; kiến nghị lên NHNN hỗ trợ thêm cho NH trong quá trình đảm bảo thanh khoản.

Theo ý kiến của các NH thành viên VNBA ở phía Nam , phải bỏ mức lãi suất đồng thuận để giúp NH huy động được vốn phục vụ cho nền kinh tế trong bối cảnh lạm phát tăng cao. Phó tổng giám đốc một NH nhấn mạnh: “Với mức lạm phát tháng 4 tuy có giảm nhiệt với mức tăng 2,2%, nhưng tính chung từ đầu năm đến nay, chỉ số giá tiêu dùng đã tăng 11,6% so với cuối năm 2007. Trong khi đó, lãi suất đã cắt giảm từ 12%/năm xuống còn 11%/năm nên không khuyến khích được người gửi tiền, vì họ phải chịu lãi suất âm”.

Theo ông này, tăng lãi suất là tăng chi phí đầu vào, nhưng trong bối cảnh hiện nay, cung tiền vẫn tiếp tục căng thẳng, lãi suất trên thị trường liên NH vẫn trên ngưỡng 20%/năm thì cách tốt nhất của NH là tăng lãi suất đầu vào để huy động thêm vốn nhàn rỗi, đảm bảo thanh khoản và ổn định hoạt động. 

Ông Lưu Đức Khánh, Tổng giám đốc NH An Bình cũng cho hay, ông rất ủng hộ chủ trương vừa được Thủ tướng Chính phủ đưa ra là không duy trì quy định lãi suất trần, mà để lãi suất tự vận hành theo cơ chế thị trường. Tuy nhiên, ông Khánh cũng thừa nhận, với mức lãi suất huy động tăng cao, khó khăn sẽ chồng chất lên NH. Bởi van tín dụng của NH vẫn phải khóa để đáp ứng được yêu cầu khống chế tăng trưởng tín dụng dưới ngưỡng 30% của NHNN. Mặt khác, nguồn vốn huy động trong dân vào NH đang vơi dần. Lãi suất tăng trở lại 12%/năm và được áp dụng đồng đều giữa các NH chưa hẳn đã huy động được tiền nhàn rỗi(?) Thực tế, trước khi lãi suất bị khống chế bởi mức trần, những NH huy động được vốn chủ yếu do tăng lãi suất cao, tạo sự luân chuyển vốn trong hệ thống. 

So với cuộc họp ở Hà Nội, các thành viên VNBA phía Nam có nhiều ý kiến tán thành nâng lãi suất lên 12%/năm hơn. Nhưng VNBA cho biết, nếu cộng cả 2 miền thì nhiều NH vẫn đồng nhất giữ mức lãi suất đồng thuận 11%/năm. Sở dĩ có một số NH muốn giữ mức lãi suất đồng thuận là nhằm hạn chế chi phí đầu vào ngày một tăng cao. Mặt khác, theo các NH này, nếu tiếp tục điều chỉnh lãi suất tiền gửi, buộc phải tăng lãi suất cho vay. Lúc này, người vay tiền sẽ không còn mặn mà đến với NH khi có nhu cầu vốn sản xuất - kinh doanh và thị phần tín dụng từ đó sẽ bị thu hẹp. Ông Đào Hồng Châu, Phó tổng giám đốc Eximbank cũng đưa ra ý kiến, việc lãi suất tăng lên 12%/năm hay giữ nguyên 11%/năm cũng chưa thể khẳng định được có hút thêm nhiều vốn nhàn rỗi hay không(?) Thực tế gần đây, vốn huy động của NH trên địa bàn có dấu hiệu chững lại, với mức giảm 9.000 tỷ đồng trong 2 tuần đầu tháng 4 so với cuối tháng 3/2008.

Theo ông Châu, điều quan trọng là NHNN sẽ có sự hỗ trợ như thế nào cho NH trong việc đảm bảo thanh khoản. Nếu NHNN hỗ trợ tích cực cho hệ thống NH trong việc tiếp ứng vốn thì NH không nên đẩy lãi suất lên cao.

Ngày 24/4/2008, NHNN đã có Công văn số 3764/NHNN-CSTT về việc tái cấp vốn dưới hình thức cho vay có bảo đảm để hỗ trợ khả năng thanh toán cho các NHTM, nhất là NH quy mô nhỏ bên cạnh việc hỗ trợ vốn thông qua nghiệp vụ thị trường mở được thực hiện hàng ngày. Theo đó, NHNN sẽ thực hiện việc tái cấp vốn dưới hình thức cho vay có bảo đảm đối với các NHTM trên cơ sở đề nghị của các NH này, điều kiện cung - cầu vốn thực tế và mục tiêu điều hành chính sách tiền tệ theo cơ chế tái cấp vốn hiện hành.

VNBA cho biết, trước mắt sẽ tập hợp ý kiến của các thành viên để trình lên NHNN. Riêng với vấn đề khuyến mãi trong huy động vốn, theo một cán bộ VNBA, hiện NHNN và Bộ Công thương đã thống nhất chỉ cấp phép đối với các chương trình khuyến mãi của NH có giá trị cộng vào không vượt quá mức trần lãi suất cho phép. Vị cán bộ này cũng thừa nhận, khó có thể duy trì được mức lãi suất 11%/năm, mà nhiều khả năng các NH sẽ điều chỉnh tăng đụng mức trần cho phép của NHNN. Tuy nhiên, các kỳ hạn từ 6 tháng trở xuống có thể chỉ tăng lên trần 11%/năm. Đối với lãi suất USD vẫn giữ mức trần đồng thuận 6%/năm. Nhưng theo ý kiến của một quan chức NHNN chi nhánh TP. HCM, để thị trường tiền tệ đi vào ổn định, tránh sự xáo trộn trong hệ thống thì các NH nên giữ mức lãi suất đồng thuận với VNBA.