HSBC vừa công bố báo cáo Chỉ số phát triển kinh tế tại các thị trường mới nổi (EMI) quý IV/2011. Theo đó, trong khi sản xuất tại các nước này tiếp tục trì trệ và có quý sụt giảm quý thứ 2 liên tiếp, thì lĩnh vực dịch vụ lại có sự phát triển mạnh mẽ, giúp chỉ số EMI của các nước này tăng nhẹ 0,2 điểm so với quý trước, từ 52 điểm lên 52,2 điểm.
Chính sách thắt chặt tiền tệ để đối phó với lạm phát của các ngân hàng trung ương cũng khiến áp lực giá cả giảm xuống mức thấp nhất trong 10 quý vừa qua. Báo cáo EMI trong quý IV/2011 báo hiệu rằng, chỉ số quản lý giá nguyên liệu sản xuất đầu vào thấp hơn 19 điểm so với một năm trước đó.
“Chính sách thắt chặt tiền tệ của các nước mới nổi đã đạt được một số thành công trong việc kiềm chế lạm phát, tuy nhiên, nó lại nảy sinh những lo ngại mới về tăng trưởng. Các quốc gia mới nổi mặc dù phải giải quyết nhiều vấn đề trong 12 tháng tới, nhưng cũng cần thực hiện việc cắt giảm lãi suất, đồng thời tung ra các chính sách kích thích tài khóa để thúc đẩy khả năng phục hồi cho toàn khu vực”, ông Stephen King, Kinh tế gia trưởng, Bộ phận Nghiên cứu kinh tế toàn cầu của HSBC nói.
Theo ông Stephen, các thị trường mới nổi đã có sự tăng trưởng nhẹ trong năm 2011 nhờ sự phục hồi trong quý cuối cùng của năm. Sự tăng trưởng này tuy cao hơn so với giai đoạn đỉnh điểm của cuộc khủng hoảng vào cuối năm 2008 và đầu năm 2009, nhưng lại thua xa những tháng đầu của giai đoạn phục hồi kinh tế cuối năm 2009 và đầu 2010.
Sự trì trệ trong sản xuất của các quốc gia mới nổi theo ông Stephen ngoài nguyên nhân khách quan là do cuộc khủng hoảng nợ công châu Âu và Mỹ, những bất ổn ở Trung Đông khiến giá dầu tăng cao, còn do chính nội tại nền kinh tế của các quốc gia mới nổi.
Trong các quốc gia mới nổi, Đài Loan và Hàn Quốc là những quốc gia dẫn đầu về sự sụt giảm trong sản xuất công nghiệp, trong khi Trung Quốc và Hồng Kông có sự sụt giảm nhẹ, còn Singapore thể hiện sự trì trệ.
Dù chỉ số EMI trong quý IV/2011 của Ấn Độ thấp thứ 3 trong lịch sử, nhưng các nhà sản xuất của quốc gia này vẫn cho biết về khả năng mở rộng sản xuất vững chắc. Trong khi đó, Nga và Thổ Nhĩ Kỳ ghi nhận tốc độ tăng trưởng hoạt động sản xuất mạnh mẽ, trong đó Thổ Nhĩ Kỳ đã đạt tốc độ tăng nhanh nhất trong 3 quý vừa qua.
Về xuất khẩu, trong quý IV/2011, tốc độ tăng trưởng xuất khẩu của các nước mới nổi tiếp tục sụt giảm, dù tốc độ suy giảm đã chậm lại so với các quý trước. Trung Quốc, Ấn Độ và Nga đã có sự phục hồi trong xuất khấu, trong khi Brazil tiếp tục sụt giảm trong 3 quý liên tiếp.
Trong số những thị trường mới nổi tham gia bảng khảo sát, Thổ Nhĩ Kỳ, Ả Rập Xê Út và Các tiểu vương quốc Ả Rập thống nhất đều ghi nhận tăng trưởng trong quý IV, trong khi tất cả các thị trường còn lại đều sụt giảm.
Sau khi giảm xuống mức thấp nhất trong 9 quý vào quý III/2011, lĩnh vực dịch vụ đã có sự khởi sắc trở lại trong quý IV/2011, trong đó, Brazil và Trung Quốc đều có tốc độ tăng nhanh, trong khi Ấn Độ và Nga tăng nhẹ hơn.
Ông Frederic Neumann, đồng Giám đốc khối Nghiên cứu Kinh tế tại các thị trường châu Á của HSBC nhận định, viễn cảnh về cuộc khủng hoảng kinh tế tương tự như cuộc khủng hoảng vào năm 2008 sẽ không tái diễn, nhưng các nền kinh tế sẽ tăng trưởng chậm hơn khi sự bất ổn của khu vực đồng tiền chung châu Âu vẫn còn đó. Theo chuyên gia này, nền kinh tế của các nước mới nổi có thể phục hồi vào quý II/2012 nếu châu Âu không xảy ra thêm biến cố nào nữa.
Chỉ số EMI của HSBC được tính toán dựa trên nguồn số liệu từ cuộc khảo sát chỉ số quản lý sản xuất PMI do Công ty Cung cấp thông tin tài chính toàn cầu Markit tiến hành.
