Tỷ giá hối đoái còn giảm sâu
Chỉ trong vòng tuần đầu tháng 3/2008, tỷ giá VND/USD niêm yết tại các ngân hàng đã giảm gần 50 VND/1 USD. Tỷ giá hối đoái niêm yết tại Eximbank Việt
Trước tình trạng đó, một số ngân hàng đang rơi vào cảnh thiếu USD để trả nợ khách hàng nên đã ra sức tăng lãi suất huy động ngoại tệ những ngày gần đây. Hiện lãi suất huy động USD tại một số ngân hàng cổ phần quy mô nhỏ như: Southern Bank, HDBank, NamA Bank… đã tăng lên trên 6%/năm (kỳ hạn 12 tháng). Trong khi, lãi suất cơ bản của đồng USD đã được Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (FED) cắt giảm xuống còn 3%/năm và nhiều khả năng sẽ còn điều chỉnh, nếu nền kinh tế nước này không có dấu hiệu phục hồi. Lâu nay, các ngân hàng trong nước vẫn có xu hướng điều chỉnh lãi suất huy động ngoại tệ theo diễn biến của FED, nhưng trong 1 năm gần đây đã hoàn toàn đi ngược lại.
Lượng ngoại tệ tiếp tục ồ ạt vào ngân hàng, trong đó có cả dòng vốn gián tiếp, đầu tư trực tiếp nước ngoài và nguồn kiều hối về nước cuối năm 2007 đang được tung ra thị trường. Cung tăng mạnh trong khi không có cầu, buộc các ngân hàng phải từ chối khách hàng đến bán USD hoặc có mua cũng áp dụng một mức phí khá cao (khấu trừ 1,2% trên giá niêm yết tại thời điểm giao dịch). Theo đánh giá của một chuyên gia ngành ngân hàng, với tốc độ gia tăng của giá cả tiêu dùng 2 tháng đầu năm vượt qua con số 6% là thách thức lớn đối với việc thực hiện các mục tiêu đề ra về tăng trưởng và lạm phát năm 2008. Do đó, NHNN chưa thể tung thêm VND để mua ngoại tệ. Hay nói cách khác, tỷ giá hối đoái sẽ còn sụt giảm cho đến khi có một động thái tích cực từ NHNN.
Ủng hộ VND lên giá
Theo tính toán của ông Lê Xuân Nghĩa, Vụ trưởng Vụ Chiến lược phát triển ngân hàng - NHNN, đồng VND đang tăng giá so với đồng USD, mặc dù lạm phát của Việt Nam rất cao so với lạm phát của Mỹ. Mức tăng vào khoảng 6,1% tính đến cuối năm 2007 so với năm 2000 (mốc khi cán cân thương mại cân bằng). Tuy nhiên, ông Nghĩa cho rằng, nếu tính so với 19 đồng tiền khác (trong đó có đồng USD) mà Việt Nam có kim ngạch xuất nhập khẩu lớn đối với họ (tức là chiếm khoảng 86% tổng kim ngạch xuất khẩu Việt Nam) thì đồng VND đang giảm giá khoảng 12% so với các đồng tiền trong rổ tiền tệ trên. Nói cách khác, nếu tính xuất nhập khẩu nói chung thì tỷ giá hối đoái hiện nay vẫn đang có lợi cho xuất khẩu.
Và đây chính là căn cứ để NHNN nới rộng biên độ tỷ giá hối đoái, bởi lâu nay vẫn sợ rằng nới lỏng sẽ bất lợi cho xuất khẩu. “Giờ thấy room để nới lỏng vẫn còn nên để chống lạm phát, NHNN cần phải giảm áp lực từ tỷ giá hối đoái. Vì vậy cho nên, chủ trương NHNN nới lỏng, chấp nhận đồng VND tăng giá ở biên độ nhất định là 2% cũng là một tỷ lệ tương đối lớn. NHNN hàm ý chỉ mua vào hoặc bán ra USD lúc nào nó vượt quá giới hạn đó”, ông Nghĩa nhấn mạnh.
Theo một chuyên gia trong ngành ngân hàng, sở dĩ các ngân hàng ngại mua vào USD trong bối cảnh hiện nay là do chưa có quy định chính thức nào của NHNN về biên độ mới. Các ngân hàng thương mại vẫn áp dụng biên độ cũ 0,75%, vì nếu mua - bán dưới biên độ này, ngân hàng không dám làm nên ngừng mua vào cũng là điều dễ hiểu. Có một số ngân hàng biến tướng bằng cách thu phí chuyển đổi; tuy nhiên, sau khi biên độ mới được áp dụng, chắc chắn sẽ khắc phục được tình trạng đó. Trên thực tế, NHNN đã từng có chủ trương cho Eximbank Việt
Ông Nghĩa cho biết thêm, trong giai đoạn hiện nay, NHNN đang có nhu cầu tăng dự trữ ngoại hối bởi mức dự trữ ngoại hối của Việt