Hiện đối với tín dụng phi sản xuất, lãi suất cho vay thỏa thuận được các NHTM áp dụng mức phổ biến 18 - 20%/năm, chưa kể những khoản cho vay dưới dạng tín chấp (không tài sản đảm bảo) thì lãi suất còn cao hơn.
Theo một cán bộ tín dụng của Sacombank, nhu cầu tín dụng của khách hàng cá nhân đã chững lại trong gần nửa tháng qua khi mặt bằng lãi suất thỏa thuận tăng cao. Mặc dù dịp cuối năm, các ngân hàng kỳ vọng tín dụng nói chung và dư nợ khách hàng cá nhân sẽ cải thiện, nhưng với áp lực lãi vay hiện nay, nhà băng cho biết khó có thể kích thích được hoạt động cho vay.
Tại ACB, ông Bùi Tấn Tài, Phó tổng giám đốc, kiêm Giám đốc Khối khách hàng cá nhân cho hay, tín dụng tiêu dùng có xu hướng chững lại trước diễn biến của lãi suất hiện nay. Trong khi đó, lãi suất cho vay thỏa thuận của ACB áp dụng cho các khách hàng cá nhân tương đối cạnh tranh so với mặt bằng lãi suất cho vay chung trên thị trường, với mức dao động trong khoảng 15,5 - 18%/năm.
Để trang trải chi phí, rõ ràng, các ngân hàng sẽ phải điều chỉnh mặt bằng lãi suất cho vay thỏa thuận theo xu hướng lãi suất đầu vào. Tuy nhiên, đây cũng chính là rào cản trong phát triển tín dụng, nhất là với tín dụng tiêu dùng cá nhân dịp cuối năm nay. Theo thống kê của NHNN ở các NHTM, trong tuần thứ 3 của tháng 11/2010, lãi suất cho vay đối với khu vực phi sản xuất đã lên đến 18 - 20%/năm, cao hơn 4 - 5%/năm so với giữa năm 2010.
Chẳng hạn tại DaiA Bank, lãi suất cho vay thỏa thuận áp dụng cho khách hàng cá nhân dao động 17,5 - 19%/năm. Tương tự, ở HDBank, ông Đàm Thế Thái, Phó tổng giám đốc Ngân hàng cho biết, lãi suất cho vay đối với khách hàng cá nhân từ 20%/năm trở xuống, tùy từng đối tượng khách hàng cũng như khoản vay.
Thế nhưng, nếu khách hàng cá nhân vay dưới dạng tín chấp (không tài sản đảm bảo), lãi suất được các ngân hàng áp dụng còn cao hơn mức trên, lên đến 20 - 24%/năm. Bởi theo các nhà băng, đây là khoản tín dụng chứa đựng rủi ro cao. Song với mặt bằng lãi suất cho vay thỏa thuận hiện nay, không phải cá nhân nào cũng dám tiếp cận vốn ngân hàng, cho dù nhu cầu của thị trường luôn có. Đặc biệt là khi nhu cầu về nhà ở tăng cao và sản phẩm căn hộ chung cư ngày một nhiều hơn.
Trên thực tế, tín dụng bất động sản cá nhân (dưới dạng trả góp) luôn chiếm phần lớn trong tổng dư nợ tiêu dùng của các nhà băng. Cụ thể, tại ACB, tỷ lệ này chiếm đến 35 - 40%; tại HDBank, tỷ lệ tín dụng mua nhà trả góp chiếm khoảng 50% trong tổng dư nợ khối khách hàng cá nhân. Nhưng các nhà băng cho biết, tăng trưởng dư nợ tín dụng của phân khúc khách hàng này gần đây bắt đầu có dấu hiệu giảm. Nguyên nhân không chỉ do khách hàng ngại áp lực lãi suất mà ngay chính bản thân ngân hàng cũng tỏ ra thận trọng hơn trước, vì Thông tư 19/2010/TT-NHNN quy định hệ số rủi ro đối với tín dụng kinh doanh bất động sản lên đến 250%. Trong khi đó, theo các ngân hàng, rất khó để phân định được một cách cụ thể khách hàng cá nhân nào vay vốn với mục đích mua nhà để ở hay cho thuê.
Đối với tín dụng cầm cố chứng khoán, trước diễn biến của TTCK hiện nay và áp lực lãi vay ngân hàng ở mức cao, ít nhà đầu tư dám sử dụng vốn vay để kinh doanh, dù ngân hàng vẫn mở cửa cung ứng vốn cho vay.
Để kích thích khách hàng cá nhân vay vốn trong tháng còn lại của năm, gần đây một số ngân hàng bắt đầu đưa ra các chính sách ưu đãi. Đơn cử tại Sacombank, trong thời gian từ ngày 1/12/2010 - 31/1/2010, khách hàng đến vay vốn với các khoản vay mua nhà, xe ôtô sẽ được tặng thẻ tặng quà.
Còn tại MB, từ nay đến hết ngày 20/1/2011, nếu khách hàng cá nhân có nhu cầu vay vốn ở các điểm giao dịch của Ngân hàng (khu vực phía Nam) để mua ô tô; mua, xây dựng và sửa chữa nhà cửa; mua căn hộ, nhà, đất chung cư… sẽ được lựa chọn một trong các ưu đãi gồm: giảm lãi suất cho vay bằng lãi suất huy động kỳ hạn 24 tháng trả lãi sau (trong tháng đầu tiên). Bên cạnh đó, khách hàng sẽ được nhận ngay tài khoản thấu chi 10 triệu đồng, lãi suất 0%. MB cam kết giải ngân cho khách hàng vay mua ô tô trong vòng 2 ngày…
Thế nhưng, với áp lực lạm phát trong tháng cuối năm khiến mặt bằng lãi suất tiết kiệm khó đứng yên, kéo theo lãi suất thỏa thuận tăng, nhất là tín dụng cá nhân luôn được ngân hàng áp dụng ở mức cao, những cá nhân cần vốn cũng thêm e ngại khi gõ cửa ngân hàng.
