Nhà đầu tư - cò - môi giới, ranh giới mong manh.

Nhà đầu tư - cò - môi giới, ranh giới mong manh.

"Bay - nhảy" cùng Index

Từ khi thị trường chứng khoán VN nóng lên, nghề môi giới chứng khoán (MGCK) được coi là thời thượng trên cả thị trường chứng khoán tự do (OTC) lẫn sàn CK tập trung. Nhưng những mảng tối trong nghề không phải ai cũng biết.

Môi giới... "lướt"

25 tuổi, được trang bị đủ kiến thức kinh tế, tài chính chuyên ngành nhưng Phạm V. P (*) - một chuyên viên bộ phận OTC (cung ứng dịch vụ giao dịch cổ phiếu chưa niêm yết) của một Cty chứng khoán - tự nhận mình "đang làm không đúng nghề". Công việc chính của P hiện nay là thực hiện các giao dịch liên quan đến hoạt động đấu giá, ủy thác của Cty.

 

"Phát hành cổ phiếu lần đầu (IPO) thường để lựa chọn nhà đầu tư dài hạn theo đúng nghĩa, nhưng bây giờ ai cũng chỉ nghĩ đến làm sao "lướt" cho nhanh nếu mình đấu trúng. IPO bây giờ đầu cơ là chính", P cho biết. Theo P, nhà đầu tư không mấy quan tâm đến tình hình DN, chỉ miễn sao đấu giá "ngon" và sẵn sàng bán ngay để kiếm chênh lệch.

 

Đa số người đầu cơ IPO đều là những người không có ý định mua và giữ cổ phiếu lâu dài vì nhiều lý do, trong đó quan trọng nhất là không có tiền. "Họ chỉ đăng ký, đặt cọc một ít tiền và chờ cơ hội kiếm vài ba giá. Do đó, nếu không "thanh lý" nhanh, rất dễ mất cả chì lẫn chài vì mất cọc", P cho biết. Nghề môi giới "lướt" suất đấu trúng mới nở rộ gần đây là lợi thế nghiêng về dân chuyên nghiệp tại các công ty chứng khoán.

 

Theo P, cách làm này có vẻ "chộp giật" nhưng thực tế lại dễ kiếm tiền. P và một vài người bạn còn góp tiền lại tham gia đấu giá và cùng "lướt". "Thiên hạ làm ầm ầm thì mình cũng phải theo. Mặt khác, với lợi thế từ thông tin khách hàng của Cty thì gần như "lướt" không có rủi ro", P thủng thẳng.

 

Ranh giới mong manh

Trên thị trường OTC, ranh giới giữa MG và "cò" rất khó phân biệt. Người hoạt động MG có nhiều nhưng số thành danh, uy tín thì rất hiếm. Mục tiêu và cách thức tạo nguồn thu nhập là yếu tố quyết định phân biệt một MG đẳng cấp với một tay "cò".

 

Anh Nguyễn T.T, nguyên là một chuyên viên phòng OTC của một Cty chứng khoán trên phố Kim Mã (Hà Nội) đã làm MG tự do 3 năm nay cho biết, hầu hết hoạt động của một MG chuyên nghiệp cũng tương tự như "cò" nhưng ở cấp độ cao hơn. Các MG chuyên nghiệp xây dựng được mạng lưới nguồn tin đáng tin cậy. MG không chỉ "khớp lệnh" các nhu cầu của khách hàng mà còn phải tư vấn và cung cấp thông tin về cổ phiếu. "Đây chính là yếu tố quan trọng nhất thể hiện chất lượng và trình độ của MG", anh T giải thích.

 

Thị trường OTC không bị ràng buộc chặt chẽ việc công khai, minh bạch nên người nào nhiều thông tin hơn sẽ thắng. Vì thế không ít "cò" đã lợi dụng sự thiếu hiểu biết của nhà đầu tư để "làm hàng" cho một loại cổ phiếu nào đó với mục đích thực hiện được giao dịch, bất kể những thiệt hại có thể xảy đến với khách hàng.

 

Phương thức kiếm lợi nhuận của người môi giới là hoa hồng trong khi "cò" "ăn" chênh lệch giá. "Thoạt nghe thì thấy hai phương thức này có vẻ giống nhau song các MG chuyên nghiệp luôn có ý thức gìn giữ uy tín của mình để giữ khách, ít khi sa vào những vụ làm ăn chộp giật. "Cò" chưa bao giờ dám bảo hành cho nguồn tin", anh T khẳng định.

"Cò" có thể giả dạng người mua để liên hệ với người bán và ngược lại, từ đó tạo mối liên hệ cho một giao dịch. Việc "cò" cố tình ỉm thông tin hoặc không biết; tung tin giả, đăng chào mua chào bán ảo để làm giá là chuyện thường ngày.

 

Theo anh T, MGCK luôn có những căn cứ thông tin chuẩn xác và đáng tin cậy về tình hình DN, đặc biệt là tình hình giao dịch cổ phiếu hiện tại. Có những MG chỉ chuyên về một loại cổ phiếu của một ngành nào đó mà họ có thế mạnh. Họ có mối quan hệ rất rộng về nguồn hàng cũng như nhu cầu mua để phục vụ khách hàng. Mặc dù không phải MG nào cũng là dân chuyên về tài chính, CK nhưng kiến thức đủ để tư vấn cho khách hàng.

 

"MG chuyên nghiệp không đặt mục đích giao dịch thành công lên hàng đầu mà phải có trách nhiệm giải thích, tư vấn những rủi ro và cơ hội. Dù không có một quy định pháp lý nào ràng buộc nhưng dân chuyên nghiệp luôn tôn trọng đạo đức nghề nghiệp", anh T khẳng định.

 

(*)Vì lý do tế nhị nên chúng tôi xin phép được viết tắt tên của các MGCK  trong bài.