Một góc nhìn khác

(ĐTCK) Cú điện thoại của một người Mỹ tuần qua làm tôi cứ suy nghĩ mãi. Sự thẳng thắn của ông ngay trong câu mở lời khiến tôi chột dạ: “Tôi thấy một số chuyên gia Việt Nam nhận định về thị trường Việt Nam toàn dựa vào thị trường Mỹ, nhưng thực sự họ chỉ đưa ra những căn cứ trên sự cóp nhặt một số thông tin báo chí, mà không thực hiểu diễn biến của nền kinh tế Mỹ là như thế nào. Tôi nghĩ các chuyên gia không nên đưa đẩy Index theo nước Mỹ mà hãy nhìn vào thực trạng DN, thị trường Việt Nam để thấy mình cần phải làm gì. Nước Mỹ xa lắm”.

Nếu chia nhà đầu tư trên TTCK Việt Nam thành 2 khối, khối nhà đầu tư chuyên nghiệp và khối nhà đầu tư không chuyên nghiệp thì điều mà nhân vật nói trên đề cập là cách nhìn của khối nhà đầu tư chuyên nghiệp về sự tăng điểm của VN-Index. “Nếu khối này nói Index sẽ tăng lên 420 điểm hoặc hơn nữa thì có thể Index sẽ đạt như vậy, nhưng dường như đó là hành động đua nhau đẩy thị trường lên. Cái gốc của sự tăng điểm - điều mà nhà đầu tư chuyên nghiệp phải hiểu và cần nói là chất lượng DN niêm yết, chất lượng thị trường lại dường như không thấy đề cập”, ông nói tiếp.

Chất lượng DN niêm yết, theo góc nhìn của ông, không chỉ nằm ở tiềm lực nội tại của DN, mà nó còn phải thể hiện ở quan điểm của lãnh đạo DN về sự minh bạch, trung thực và cả sự tôn trọng trong quan hệ với cổ đông, với nhà đầu tư. Thị trường suy yếu là cơ hội để các lực lượng cùng nhìn lại và nỗ lực củng cố chất lượng DN, nhưng tại TTCK Việt Nam, như góc nhìn của nhân vật này, sự cải tổ tại DN chưa thấy bao nhiêu mà Index lại tăng quá nhanh là một dấu hiệu cho thấy, hầu hết các nhà đầu tư đang chạy theo Index để kiếm lợi ngắn hạn. Một sự tăng trưởng không bền vững và nhiều rủi ro.

Đừng đẩy thị trường lên một cách bất thường mà hãy khơi dậy nỗ lực cải thiện những yếu tố nền tảng từ DN. Đó là trách nhiệm của những tổ chức đầu tư chuyên nghiệp, những người coi trọng đầu tư giá trị và đề cao đạo đức kinh doanh”, ông nói tiếp.

Theo ông này, điều quan trọng nhất để “giữ” thị trường là niềm tin. Từng làm việc trên thị trường tài chính Việt Nam, ông thấy nhiều DN, kể cả DN niêm yết, chưa biết coi trọng cổ đông, coi trọng đối tác; nhiều báo cáo về DN được trình bày rất cẩu thả, thậm chí lừa gạt người đọc. Đây chính là những lỗi mà nhà đầu tư chuyên nghiệp cần góp sức để “sửa” cho DN. “Nếu nói rằng niềm tin đang quay trở lại, niềm tin đang tăng lên… lại dựa trên những nguyên nhân từ… Mỹ, như cách mà một số chuyên gia Việt Nam viện dẫn, là không thực tế, bởi niềm tin phải được xây từ chính những yếu tố cơ bản, nội tại từ DN, từ thị trường Việt Nam”, ông nói.

Theo cách nhìn của ông thì TTCK Việt Nam sẽ diễn biến theo mô hình nhiều chữ W, nhưng nếu cả nhà đầu tư chuyên nghiệp và không chuyên nghiệp cứ mải nghĩ đến Index, đẩy Index lên để thực hiện những mục tiêu riêng thì độ sâu của chu kỳ W sẽ lớn hơn và sẽ có nhiều người hơn bị thiệt hại. Đây là những điều mà nhà đầu tư chuyên nghiệp cần nghĩ trước khi đoán định những bước tiến cao hơn cho Index.

Trong lúc cả thị trường đang vui, câu chuyện trên có thể trở thành lạc lõng… Nhưng tôi vẫn muốn được kể như để chia sẻ một góc nhìn khác của một người mà tôi thấy rất yêu Việt Nam…